سهام شناور آزاد (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، قصد مشارکت در مدیریت شرکت یا حفظ همیشگی آن سهام را ندارند و انتظار میرود در آینده نزدیک، با روبهرو شدن با یک قیمت مناسب قابل معامله باشند. به بیان دیگر سهام شناور آزاد به سهام غیرمدیریتی اطلاق میشود. میزان سهام شناور قابل تغییر است و هر زمان امکان دارد شخصی برای خرید و حفظ سهام تمایل پیدا کند و با خرید عمده میزان آن را کاهش دهد یا سهامداران مدیریتی شروع به فروش سهامشان کرده و باعث افزایش سهام شناور شوند. به همین علت شرکت بورس و فرابورس در دورههای سه ماهه درصد سهام شناور شرکتها را در اطلاعیههایی در سایت کدال منتشر میکند که با ورود به سایت کدال و جستجوی اطلاعیههای منتشر شده از طرف سازمان میتوان فایل مرتبط را دانلود کرد. سهامداران یک شرکت خواه از جنس حقیقی و خواه از جنس حقوقی را میتوان به ۲ دسته سهامداران عمده و سهامداران خُرد ، تقسیم کرد. برای این مهم سهامداران بالای ۱% را سهامدار عمده و سهامداران زیر ۱% را سهامدار خُرد مینامند. منظور از ۱% سهامداری چیست؟!؟ تصور کنید در تابلوی معاملات یک سهم ، سهام کل آن شرکت ۱۰۰ میلیون برگ سهم درج شده است. شما میبایست میزان ۱% از این دارایی را حساب کنید که در این مثال ۱% از ۱۰۰ میلیون برگ سهم میشود ۱ میلیون برگ سهم.پس اگر شخص حقیقی یا حقوقی بیش از ۱ میلیون برگ سهم از این شرکت را داشته باشد بعنوان سهامدار عمده و اگر کمتر از ۱ میلیون برگ سهم را داشته باشد بعنوان سهامدار خُرد تلقی میشود. به همین راحتی شما در این لحظه توانستید تفاوت اولیه و معمول بین سهامداران عمده و خُرد را تشخیص دهید که این تفاوت در میزان دارایی این افراد نسبت به کل دارایی شرکت است.به سهام زیر ۱% سهام شناور میگویند یعنی میزان سهامی که در دست سهامداران خُرد و کوچک است و قابلیت خرید و فروش آن به مراتب بیشتر است. میزان سهام شناور مطلوب چقدر است؟
معمولا برای سهام شناور درصدی را بعوان بیس نرمال و معقول انتخاب میکنند که آن بین ۱۵% الی ۲۵% میباشد.
اگر درصد سهام شناور بیش از ۲۵% باشد ، شاهد نوسانات و فراز و نشیب های زیادی در سهم خواهیم بود و اگر درصد سهام شناور کمتر از ۱۵% باشد شاهد خشک یا رنج بودن سهم و بعضا خسته کننده بودن سهم خواهیم بود.
شایان ذکر است که معمولا وقتی سهام شناور شرکتی خیلی بیشتر باشد ، افراد نوسان گیر در آن سهم چالش هایی را بوجود می آورند که میتواند باعث ضرر و ریان سهامداران خُرد شود و از طرفی چنانچه سهام شناور شرکتی خیلی کم باشد ، کنترل آن سهم در دست سهامداران عمده و بازیگران سهم می افتد و شاید تا مدت ها شما با آن سهم باشید اما کسب سودآوری نداشته باشید و در نهایت از آن سهم خسته شوید.
پس بسیار مهم است که بدانیم آیا سهم مورد نظر ما دارای شناوری معقولی است یا نه؟؟؟
روش محاسبه سهام شناور
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران مدیریتی را مشخص کرد. سهامدار مدیریتی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. سهامداران مدیریتی معمولا بالای ۵ درصد سهام شرکت را دارا میباشند. بنابراین چنانچه در سایت tsetmc سهام شناور شرکتی مشخص نشده بود میتوانید از سربرگ سهامدارن، میزان مالکیت سهامداران بالای ۵ درصد را باهم جمع کنید و مجموع را از ۱۰۰ کسر کنید. در این صورت عدد حاصل نشان دهنده میزان سهام شناور آزاد شرکت میباشد.
تبعات «سهام شناور آزاد» بالا و پایین شرکتها
کدام یک از روند معاملات مناسبتری برخوردار است؟ شرکتهای با سهام شناور بالا یا پایین؟
شرکتهای با سهام شناور بالا
اگر شرکتی نسبت سهام شناور آزاد بیشتری داشته باشد، امکان دستکاری قیمت آن کمتر میشود. چرا که حجم منابع مالی که برای دستکاری آن لازم است، خیلی زیاد میشود. به طور مثال باید ۵۰ میلیارد تومان به بازار سهام مصنوعی منتقل شود تا قیمت سهام شرکت مورد دستکاری قرار گیرد. از طرفی برای سهام اینگونه شرکتها به راحتی نمیتوان شایعه و بازارسازی ایجاد کرد تا سهامداران تحت تأثیر شایعهها که قیمت این سهم افزایش پیدا میکند اقدام به خرید و فروش سهام موردنظر کنند که در واقع در یک مسیر مبهم و اشتباه اقدام به این معامله کردهاند. شرکتهای با سهام شناور پایین
در نقطه مقابل، هرچقدر یک شرکتی کوچک و سهام شناور آزاد آن پایین باشد، بهراحتی در بورس دچار دستکاری قیمت میشود و سفتهبازان با بازارسازی و هدایت غیرواقعی معاملات اقدام به فریب سرمایهگذاران میکنند.
از نگاه دیگر بالابودن سهام شناور آزاد، باعث میشود در اوقاتی که سهام مدنظر شما، با افزایش تقاضا مواجه شده است برای افزایش قیمت یا صف خرید نیاز به سرمایهی بالاتری نسبت به سهام با شناور پایین باشد.
برای مثال شرکتی مثل سرمایهگذاری خوارزمی با سهام شناور ۵۱٫۴ درصد برای افزایش قیمت، نسبت به سهام پاکشو با شناور ۲٫۱ درصد نیاز به سرمایهی بالاتری دارد برای مثال خوارزمی برای رشد ۵ درصدی قیمت نیاز به مبادلهی ۵۰ میلیون سهم و رقمی ۲۰ میلیارد تومانی دارد، در حالی که پاکشو با ۲۰ میلیون سهم و کمتر از ۱۰ میلیارد تومان، افزایش قیمت خواهد داشت. بدیهی است که زمانی که تعداد بیشتری از سهام آمادهی عرضه باشد، رشد قیمت با تأخیر همراه خواهد بود.
در زمان افت تقاضا یا صف فروش هم، در شرکتهای با سهام شناور بالا، بهدلیل تعداد زیاد سهامداران، حرکات هیجانی و صف فروش بیشتر و سریعتر از شرکتهای با سهام شناور پایین دیده میشود.
از سوی دیگر، شرکتهای با سهام شناور بالا، نقدشوندگی بالاتری دارند و شما میتوانید به راحتی سهام این شرکتها را خریده یا بفروشید.
معمولا برای سهام شناور درصدی را بعوان بیس نرمال و معقول انتخاب میکنند که آن بین ۱۵% الی ۲۵% میباشد.
اگر درصد سهام شناور بیش از ۲۵% باشد ، شاهد نوسانات و فراز و نشیب های زیادی در سهم خواهیم بود و اگر درصد سهام شناور کمتر از ۱۵% باشد شاهد خشک یا رنج بودن سهم و بعضا خسته کننده بودن سهم خواهیم بود.
شایان ذکر است که معمولا وقتی سهام شناور شرکتی خیلی بیشتر باشد ، افراد نوسان گیر در آن سهم چالش هایی را بوجود می آورند که میتواند باعث ضرر و ریان سهامداران خُرد شود و از طرفی چنانچه سهام شناور شرکتی خیلی کم باشد ، کنترل آن سهم در دست سهامداران عمده و بازیگران سهم می افتد و شاید تا مدت ها شما با آن سهم باشید اما کسب سودآوری نداشته باشید و در نهایت از آن سهم خسته شوید.
پس بسیار مهم است که بدانیم آیا سهم مورد نظر ما دارای شناوری معقولی است یا نه؟؟؟
روش محاسبه سهام شناور
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران مدیریتی را مشخص کرد. سهامدار مدیریتی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. سهامداران مدیریتی معمولا بالای ۵ درصد سهام شرکت را دارا میباشند. بنابراین چنانچه در سایت tsetmc سهام شناور شرکتی مشخص نشده بود میتوانید از سربرگ سهامدارن، میزان مالکیت سهامداران بالای ۵ درصد را باهم جمع کنید و مجموع را از ۱۰۰ کسر کنید. در این صورت عدد حاصل نشان دهنده میزان سهام شناور آزاد شرکت میباشد.
تبعات «سهام شناور آزاد» بالا و پایین شرکتها
کدام یک از روند معاملات مناسبتری برخوردار است؟ شرکتهای با سهام شناور بالا یا پایین؟
شرکتهای با سهام شناور بالا
اگر شرکتی نسبت سهام شناور آزاد بیشتری داشته باشد، امکان دستکاری قیمت آن کمتر میشود. چرا که حجم منابع مالی که برای دستکاری آن لازم است، خیلی زیاد میشود. به طور مثال باید ۵۰ میلیارد تومان به بازار سهام مصنوعی منتقل شود تا قیمت سهام شرکت مورد دستکاری قرار گیرد. از طرفی برای سهام اینگونه شرکتها به راحتی نمیتوان شایعه و بازارسازی ایجاد کرد تا سهامداران تحت تأثیر شایعهها که قیمت این سهم افزایش پیدا میکند اقدام به خرید و فروش سهام موردنظر کنند که در واقع در یک مسیر مبهم و اشتباه اقدام به این معامله کردهاند. شرکتهای با سهام شناور پایین
در نقطه مقابل، هرچقدر یک شرکتی کوچک و سهام شناور آزاد آن پایین باشد، بهراحتی در بورس دچار دستکاری قیمت میشود و سفتهبازان با بازارسازی و هدایت غیرواقعی معاملات اقدام به فریب سرمایهگذاران میکنند.
از نگاه دیگر بالابودن سهام شناور آزاد، باعث میشود در اوقاتی که سهام مدنظر شما، با افزایش تقاضا مواجه شده است برای افزایش قیمت یا صف خرید نیاز به سرمایهی بالاتری نسبت به سهام با شناور پایین باشد.
برای مثال شرکتی مثل سرمایهگذاری خوارزمی با سهام شناور ۵۱٫۴ درصد برای افزایش قیمت، نسبت به سهام پاکشو با شناور ۲٫۱ درصد نیاز به سرمایهی بالاتری دارد برای مثال خوارزمی برای رشد ۵ درصدی قیمت نیاز به مبادلهی ۵۰ میلیون سهم و رقمی ۲۰ میلیارد تومانی دارد، در حالی که پاکشو با ۲۰ میلیون سهم و کمتر از ۱۰ میلیارد تومان، افزایش قیمت خواهد داشت. بدیهی است که زمانی که تعداد بیشتری از سهام آمادهی عرضه باشد، رشد قیمت با تأخیر همراه خواهد بود.
در زمان افت تقاضا یا صف فروش هم، در شرکتهای با سهام شناور بالا، بهدلیل تعداد زیاد سهامداران، حرکات هیجانی و صف فروش بیشتر و سریعتر از شرکتهای با سهام شناور پایین دیده میشود.
از سوی دیگر، شرکتهای با سهام شناور بالا، نقدشوندگی بالاتری دارند و شما میتوانید به راحتی سهام این شرکتها را خریده یا بفروشید.