Twitte
مقدمه:
مقایسه دو سیستم (فارکس متا تریدری و ترید حقیقی)
بعضی از دوستانی که مقاله حقیقت فارکس را خواندند به نظرشان رسیده بود که هدف ما از آن مقاله افشاگری در باره نرم افزار متاتریدر بوده است و یا اینکه ما اصولا فارکس را بد می دانیم و یا وجود چنین چیزی را رد می کنیم که ما را بر آن داشت تا مطلب را در این قالب جدید ارائه دهیم تا وضعیت بهتر مشخص شود.
در اینجا به مقایسه دو سیستم می پردازیم که هر دو از الکترونیک و کامپیوتر و اینترنت به عنوان ابزار کار خود استفاده می کنند و اگرچه در نگاه اول ممکن است به هم شباهت های زیادی داشته باشنند ولی بطور کاملا بنیادی با هم تفاوت دارند.
سیستم اول همانست که تا کنون و حدود بیش از 8 سال است در ایران به نام فارکس و آنلاین تریدینگ حتما کم و بیش معرف حضورتان هست و سیستم دوم سیستم ارتباط مستقیم اینترنتی به بازار از طریق پلتفرمهای ارتباط مستقیم است که ما اخیرا به هموطنان علاقمند تقدیم نموده ایم. صرفا برای ساده تر شدن اشاره به این دو سیستم از این به بعد در این مقاله اولی را "فارکس متاتریدری" و دومی را "ترید واقعی" می نامیم. دقت فرمائید که هیچ یک از این دو سیستم به استفاده از فقط یک نرم افزار محدود نیستند.
==============================================
بخش اول:
سیستم فارکس متا تریدری
در این سیستم نرم افزار مورد استفاده معمولا نوعی سیمولاتور است. سیمولاتور یا شبیه ساز برنامه ای است که محیط مشخصی را شبیه سازی می کند. مثلا سیمولاتور های پرواز به شما امکان می دهند تا هدایت یک هواپیما را بدون آنکه واقعا هواپیمائی در کار باشد تمرین کنید. سیمولاتور بازار مثل متا تریدر و نرم افزار های مشابه امکان شبیه سازی یک بازار مالی را بوجود می آورند که اگر به منظور آموزش باشد چیز مفیدی است ولی نیازی به اینکه پولی در آن بگذارید ندارد.
البته برای استفاده از هر نرم افزار باید پولی پرداخت کرد. یا باید آنرا خرید و یا اینکه اجاره کرد. (چون ما در کشوری هستیم که شکستن قفل نرم افزار ممنوع است امکان این کار را فاکتور گرفتیم!)
ولی به هر حال سازنده یا اپراتور یک برنامه سیمولاتور از کسی نمی خواهد بر سر پول خودش با آن کشتی بگیرد!
مشکل وقتی شروع می شود که ادعا می کنند این یک بازار واقعی است و شما می توانید از آن پول دربیاورید و شما را به اشکال مختلف تشویق می کنند پول برای شرکت اپراتور آن بفرستید و با هدف پول درآوردن عملا مشغول حفظ پولی که خودتان فرستاده اید شوید و جنگی نابرابر. از آن طرف اپراتور این برنامه ها یا خود را به شکل یک کارگزار (بروکر) بازار در آورده است و یا متاسفانه در بعضی از موارد واقعا یک کارگزار است که در کنار خدمات کارگزاری به این کار هم (شبیه سازی بازار) اشتغال دارد.
سئوال
چرا این شرکنها به این کار مبادرت می کنند و چگونه اینقدر پر تعداد شده اند؟
جواب: برای پاسخ به این سئوال باید اولا مکانیزم این سیستم را درک کرد و ثانیا باید دید چه کسی بر این امر نظارت دارد. سود بسیار بالای این کار را هم نباید فراموش کرد.
ابتدا بیائید طرز کار این سیستم را بررسی کنیم.
در سیستم فارکس متا تریدری و روی آنچه به آن پلتفرم می گویند معلوم نیست این بازاری که مدعی هستند به آن وصل شده اید کجاست؟ برای فرار از پاسخ به این سئوال معمولا از دو عبارت "بازار های جهانی" و یا "او تی سی " استفاده می کنند و مدعی هستند که نرم افزار به اینجا وصل است. در مورد بازار های جهانی بسادگی میتوان خواست حداقل نام یکی از آن بازارها را ذکر کنند و با یک استعلام ساده از مدیریت آن بازار می شود پی برد که این مطلب واقعیت ندارد. اما در مورد اینکه این معاملات در او تی سی هستند مطلب نیاز به توضیح بیشتری دارد.
اصولا استفاده از اصطلاحات و کلماتی که تعریف و معنای آن کاملا مشخص نشده باشد نمی تواند هیچ مسئله ای را روشن کند بلکه هدف آن بوضوح اینست که شما را در موقعیت ناراحت (من اطلاعاتم از ایشان خیلی کمتر است) قرار بدهد تا بیشتر سئوال نکنید و هرچه اساتید می گویند بپذیرید و این حربه روانی یکی از مهمترین دلائل موفقیت این سیستم در جا اندازی و گسترش اعجاب آور آن بوده است. اولین چیزی که باید پرسید اینست که او تی سی یعنی چی؟ این کلمه از کجا آمده و تعریف و معنای آن چیست؟ او تی سی (OTC) یعنی روی پیشخوان (Over The Counter) و اشاره به مکانی دارد که روی یک پیشخوان می شود پول را با کالا مبادله نمود. لازم به توضیح زیادی نیست که در چنین معامله ای خریدار باید ظرف یک مدت زمان معقول (معمولا خیلی کوتاه) کل مبلغ معامله را پرداخت کرده و کالای خود را تحویل بگیرد و یک معامله قطعی است. به چنین معاملاتی که در همان نقطه مکانی و زمانی قطعی می شوند معاملات اسپات (SPOT) هم می گویند. اسپات به اگلیسی یعنی نقطه. خوب اینکه یک بازار سنتی و معمولی است. یعنی همان چیزی که هر روز و در زندگی روزمره چندین بار انجام می دهید. چنین بازارهائی همیشه یک نام و محل مشخص دارند (مثل سبزه میدان تهران در مورد طلا و یا چهارراه استانبول در مورد ارزها) پس آدرس فیزیکی دارد. حال آدرس فیزیکی این بازاری که این معاملات ارزها که این پلتفرم (مثل متاتریدر) به ما نشان می دهد کجاست؟ سئوالی که فارکس متاتریدری از جواب دادن به آن قاصر است زیرا اصلا بازاری وجود ندارد!
قیمت های پیشنهادی برای خرید و یا فروش در فارکس متاتریدری که برای معامله در اختیار شما قرار می دهند با استفاده از قیمت آخرین معامله انجام شده در یک بازار اسپات توسط اپراتورهای برنامه شبیه ساز به کمک این نرم افزار تولید می شوند. بر خلاف پلتفرم های بازار واقعی که در آن صف خریداران و فروشندگان بازار را می توان مشاهده کرد روی به اصطلاح پلتفرم سیستم فارکس متا تریدری شما فقط یک قیمت پیشنهادی برای خرید و یک قیمت پیشنهادی برای فروش (برای یک ارز یا یک کالا) می توانید ببینید که هر دو عملا توسط شرکتی که پلتفرم را به شما داده است به شما ارائه می شود. واضح است که وقتی شما می خرید از این شرکت خریده اید و هنگامی که می فروشید هم آنها خریدار شما هستند.
از سوی دیگر فراموش نکنید که اصولا معامله ای که با شرایط اسپات انجام و قطعی شده است دیگر به تغییر قیمت حساس نیست و قیمت معامله انجام شده امری است متعلق به گذشته و اتفاقی که افتاده دیگر تغییر نمی کند. پس قیمتهائی که از معاملات اسپات بدست می آید قیمت معاملات انجام شده در زمان گذشته هستند و با این قیمتها اصلا نمی توان معامله ای انجام داد پس این معاملات حقیقی نبستند.
سئوال
خوب این چه ربطی به کاری که من میکنم (ترید) داره؟ (من اعتقاد دارم که میخرم یا میفروشم و سود می کنم چون می دونم کی بخرم و کی بفروشم) کجای این کار اشکال دارد؟ من با اون قیمتی که می بینم معامله می کنم حالا بازاری پشتش باشه یا نباشه.
جواب: اکنون حداقل شما می دانید عملا با چه کسی دارید معامله می کنید. با این شرکتی که نرم افزارش پیش روی شماست. البته فقط شما نیستید که این موقعیت را دارید بلکه همه معامله گرانی که به نرم افزار این شرکت خاص وصل شده اند همین وضعیت را دارند. شما فقط یک حق انتخاب برای خرید و فروش دارید و آن شرکت به تعداد تریدرها!
یک اشکال کوچک دیگر. تنها جائی که پول چاپ می شود (به وجود می آید) ویا به صورت اسکناس کهنه از رده خارج می شود (نابود می شود) در بانک مرکزی است. اجازه بدهید اسم این حقیقت را "قانون بقا پول" بگذاریم. پولی که در این سیستم وجود دارد توسط شما تریدرها برای این شرکت فرستاده می شود. قانون بقا پول فورا حکم می کند که سود همه تریدرها (از جمله شما) ضرر آن شرکت و ضرر همه تریدرها (از جمله شما) سود آن شرکت است. پولی که شما برای این شرکت می فرستید کجا نگهداری می شود؟ نزد همان شرکت! پس سرمایه شما نزد کسی است که سودش از اصل همین سرمایه شماست. آیا این کار معقول است؟ کمی تامل کنید. چند روز از این کار دست بکشید و به این حقیقت فکر کنید.
از طرف دیگر چون آن شرکت که طرف مقابل همه ترید های شماست تنها کسی است که در این سیستم شما می توانید با او معامله کنید و هیچ کجا هم در قرارداد شما (اگر اصلا قراردادی داشته باشید) متعهد نشده اند که قیمتهائی که پیشنهاد خواهند داد قیمت های یک بازار مشخص باشد و یا از قاعده خاصی پیروی کند پس عملا طرف معامله خود را در دادن قیمت کاملا آزاد گذاشته اید. به وضوح این یک قرارداد یکطرفه و کاملا غیر عادلانه است که هیچ چیز جالبی برای شما در آن وجود ندارد. عجیب نیست که چرا آموزش و پلتفرم و فورکست و سیگنال و کمیسیون و خلاصه همه چیز را مجانی به شما می دهند.
اما ایکاش مطلب به همین جا ختم می شد. یادتان نرود که شما همه اطلاعات معاملات خود را وارد نرم افزاری میکنید که متعلق به همین شرکت و یا همان کسی که سودش در ضرر شماست. آیا دلیلی می بینید که آنها به این اطلاعات اصلا نگاه نکنند؟
با توجه به اینکه در یک بازار اسپرد (اختلاف بین قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش) بطور طبیعی متغیر است پس اسپرد ثابت روی اکثر قریب به اتفاق این پلتفرمها دلیل بر این امر است که این نرم افزار به این شرکت حداقل یک کنترل واضح روی قیمت داده است که همان ثابت نگه داشتن اسپرد است. سئوالی که بلافاصله مطرح می شود اینست که چه کنترل های دیگری را این نرم افزار به این شرکت می دهد؟ این سیستم برای ابد محکوم به حمل این علامت سئوال بر سر خود می باشد زیرا حتی اگر این شرکت مدعی شود که حاضر است قسمتهای دیگر نرم افزارش را به شما نشان بدهد هرگز نمی توان مطمئن بود که همه آن را به شما نشان دهند. حد اقل در مورد متا تریدر امروز می دانیم که نه تنها این نرم افزار امکان دستکاری در قیمتهای هر حساب به طور کاملا جدا از حسابهای دیگر را به صاحب آن می دهد بلکه آنها حتی می توانند چارتها و اردرها را هم دستکاری کنند و در رد و یا قبول اجرا اردر شما هم مختارند.
اما این قضیه به متا تریدر محدود نمی شود و در مورد همه پلتفرم هائی که اسپرد ثابت به شما نشان می دهند و فاقد پنجره عمق بازار که صف خریداران و فروشندگان را به شما نشان می دهد معمولا سیستم همانست. یعنی آنها تنها طرف مقابل برای همه معاملات همه تریدرها هستند و طبق قانون بقای پول سودشان در زیان تریدر است. شما پولتان را برای همین رقیبتان می فرستید و اردرها و همه اطلاعات مربوط به تریدتان را روی نرم افزار همین شرکت قرار می دهید و محدود به خرید و فروش با همین یک شرکت هستید که در دادن قیمت و رد و یا قبول سفارشات شما هم مختار است! آن علامت سئوال ابدی بالای سرشان یعنی اینکه چه کنترل های دیگری روی قیمتها و چارتها و اردرها و ... دارند را نیز فراموش نفرمائید.
مثلا پلتفرمهائی هم وجود دارند که قابلیت وصل شدن به فارکس واقعی را دارند و از نظر تئوری می توانند اردرها را به بانکهائی که روی آن سیستم مشارکت می کنند منتقل کنند که در این صورت شما باید بتوانید اسپرد شناور واقعی بازار را روی آنها مشاهده کنید. لازم به توضیح است که منظور از اسپرد شناور این نیست که اسپرد را کسی می تواند باز و بسته کند. طبق تعریف کلمه اسپرد به علت وجود خریداران و فروشندگان موجود در یک بازار واقعی بهترین قیمت پیشنهادی برای خرید و بهترین قیمت پیشنهادی برای فروش دائما و با سرعت متغیرند و اختلاف این دو عدد (اسپرد) هم همینطور. روی چنین پلتفرمها به عنوان مثال در مورد جفت ارز EUR/USD اسپرد معمولا بین یک تا دو پیپ است و این با سرعت بسیار زیاد نوسان می کند و اغلب اوقات یک پیپ است و حتی می تواند در سیستمهائی که نیم پیپ را می توانند ارائه دهند نیم پیپ باشد. ولی متاسفانه ما تا کنون هیچ شرکتی را که از این پلتفرمها استفاده می کنند ندیده ایم که این پلتفرم را به ابرانیان ارائه بدهد چون این شرکتها به دلیل تحریم های موجود در افتتاح حساب و نقل و انتقال وجه با ایرانیان محدودیت قانونی دارند. به همین علت به جای این کار از نوع دیگری پلتفرم استفاده می کنند که یک اسپرد ثابت (مثلا 2 و یا 3-4) پیپ را به شما نشان می دهد که این هم باز یعنی فقط یک طرف برای همه معاملات همه و کنترل روی قیمت و نقل و انتقال پول از طریق واسطه ای انجام می شود.
پس متاتریدر یا غیر متاتریدر هیچ فرقی نمی کند. اسپرد ثابت روی پلتفرم یعنی کنترل روی قیمت و دیدن فقط یک بید و فقط یک اسک (عدم وجود پنجره عمق بازار روی پلتفرم) یعنی فقط یک طرف مقابل برای همه معاملات همه که سودش در ضرر همه است. فقط آن شرکتهائی که از چنین نرم افزارهائی (غیر متاتریدر) استفاده می کنند کمی زرنگ تر هستند که از نوع بازاری آن استفاده نمی کنند و نرم افزار خودشان را سفارش داده اند و تیم اپراتور آنها تنها کسانی هستند که امکانات این نرم افزار را می بینند و ده ها نفر در تهران که پشت یک نرم افزار(متا تریدر) نشسته اند نمی توانند به سادگی از مکانیزم آن مطلع شوند. البته با 70 - 80 هزار دلار که باید بالای خرید متا تریدر پول داد می شود برنامه خودتان را سفارش بدهید بنویسند ولی خوب متا تریدر را می شود حاضر و آماده خرید و پول آنرا از سود سرشار حاصل از خدمات! ارائه شده و بطور قسطی به شرکت سازنده پرداخت کرد که یک دلیل دیگر برای عمومیت این نرم افزار است. این نرم افزار چون برای فروش ساخته شده است شرکت سازنده روی آن کار زیادی انجام داده تا آن را جداب کند و مثلا برای چارت و آنالیز امکانات خوبی دارد فقط پولتان را نباید در آن بگدارید چون بطور تخصصی برای تبدیل پول شما به ضرر شما (سود شرکتی که آنرا خریده و به شما ارائه می دهد) ساخته شده است. البته اگر می خواهید از آن برای مشاهده چارت و تحلیل فنی و این جور چیزها استفاده کنید خوب است فقط باید مطمئن شوید منبع قیمتهای ورودی در آن مطمئن باشد که به دلیل عدم شفافیت خود علامت سئوال بزرگی است.
یکی از دوستان که سالها با با این برنامه های شبیه ساز کار کرده اند پس از مقایسه قیمتها روی پلتفرم فارکسی که ما در دفترمان برای معاملات اسپات جفت ارزهائی که در بورس ما ارائه نشده اند روی سبد خود شرکت استفاده می کنیم با متا تریدر مطلب جالب دیگری را به ما نشان دادند. هر اتفاقی در بازار فارکس حقیقی می افتاد بعد از حدود 20 ثانیه روی متا تریدر ایشان دیده می شد! در واقع بروکر نمای محترم قیمتها را با 20 ثانیه تاخیر به ایشان نشان می دهند. یعنی می دانند 20 ثانیه دیگر روی پلتفرم ایشان چه اتفاقی خواهد افتاد و همیشه از ایشان جلو هستند! این یعنی امکان ترید موفق در تایمهای پائین (مثلا یک دقیقه یا پنج دقیقه) چقدر است؟؟؟ در واقع تایمهای پائین را به این شکل کلا از تریدر می گیرند وحتی نیازی به دستکاری قیمت هم ندارند.
مطلب دیگری که قول دادیم به آن اشاره کنیم سود سرسام آور این کار است و تاثیر آن در ابعاد ریشه دواندن باور نکردنی سیستم فارکس متا تریدری در مملکت ما و کشورهای زیاد دیگری که سطح پائین اطلاعات عموم در مورد بازار های مالی و سیستم ترید واقعی در مقایسه با کشورهای دیگری که بازارهای مالی در آنجا سابقه طولانی تری دارد در آن عامل اساسی میباشد.
با توجه به ابعاد مسئله که ما کم و بیش قبل شروع به این اطلاع رسانی از آن اطلاع داشتیم از دریافت تهدیدات جانی و کلمات مستهجن و تلاشهای مستمر ذینفعان این قضیه برای یافتن مسائل قانونی در کار ما و امکان کارشکنی به هر شکل ممکن که امید دارند ممکن است به خاموش شدن این صدا منجر شود تعجب نکردیم. ما قبل از شروع به این امر مسئله را برای مسئولین در دوبی توضیح داده بودیم و در طول 20 روز گذشته از سوی دو تن از مدیران بورس و منطقه آزاد به ما اطلاع داده شد که پیش بینی ما درست بوده و تماسهای متعددی از ایران با مقامات گرفته شده. چند ین مورد آن استعلام در باره شرکت ما و مدارک آن بوده که تایید آنرا گرفته اند. ولی تعدادی که بعضا از داخل امارات هم بود آشکارا قصد ایجاد شک و شبهه در باره فعالیتهای ما را داشته اند که این مقامات اکنون سرگرم پی گیری منشا و مقصود چنین سوقصدها به کارگزاران بورس خود هستند.
با داشتن چنین درآمدهای نجومی بروکرنماهای فارکس متاتریدری در طول 10 سال گذشته موفق به ایجاد شبکه هرمی پرتعدادی (چند صد نفر) از آی بی ها (آی بی یک و آی بی آی بی یا آی بی دو و خدا میداند تا کجا) در ایران شده اند که معمولا درصدی بین 5 الی 20 (و در شرایط خاص که آی بی کاملا از قضیه مطلع است و با نقشه های حساب شده تری افراد را به دام می اندازد حتی 50 درصد) ضرر مشتری را از این پول ها را دریافت می کنند و بعضا درآمد آنها ده ها هزار دلار در ماه است. البته تعداد دوستانی هم که صرفا از روی پاکی خود فارکس متاتریدری را باور کرده بودند و با جدیت به کار تحلیل و آموزش مشغول بودند بسیار زیاد است. بعضی از این دوستان حتی با توجه به تربیت خانوادگی و اعتقادات دینی خود دریافت کمیسیون را رد کرده بودند و به کارهای آ موزش و اکسپرت نویسی و تحلیل و حتی مدیریت سرمایه و ترید با پول دیگران مشغول هستند. برای این دوستان خواب دیگری دیدند.
چون اپراتورهای متاتریدر تسلط کامل بر تک تک حسابها به طور مجزا دارند به چنین حسابهائی اجازه می دهند سود کنند تا آنان راضی باشند و دست از تبلیغ و کار خود بر ندارند و از طریق آنان حسابهای جدید باز شوند. این بدان معنا نیست که چنین دوستانی در ترید مهارت ندارند بلکه در واقع تعداد زیادی از شما هموطنان واقعا روشهائی برای سود کردن از ترید آنلاین پیدا کرده اند و کلا مهارت تریدرهای ایرانی در این سالها و به ذلیل دست و پنجه نرم کردن با چنین سیستم ناعادلی به طرز چشمگیری ارتقا یافته است. ولی بارها دیده شده که اگر سودشان از حدی بیشتر شود به بهانه های مختلف پرداخت آن با مشکل مواجه می شود. آنچه تریدرهای با تجربه ایران اکنون نیاز دارند اتصال به یک بازار واقعی و واسطه اتصالی است که به کار خود (وصل کردن) بپردازد تا همه بتوانند از تجربیاتی که به قیمت واقعا گزاف بدست آورده اند استفاده کرده و به مقصود خود که همان سود کردن از ترید است برسند. ما امیدواریم بتوانیم در این راه نقش کوچکی ایفا کنیم.
آخرین مطلبی که در این باره می گوئیم و امیدواریم با ذکر آن صحبت در باره این موضوع را به دیگران واگذار نموده و خود به کارمان (کارگزاری و اتصال تریدرها به بازار) بپردازیم معمای اکسپرت های سود ده است. فرمولهای ترید اتوماتیک مسلما وجود دارند و حجم بالائی از معاملات بازارهای مالی (شامل سیستمهای الکترونیکی مبادله ارز بین بانکها) به همین شکل حاصل می شود و اصولا از ترید کردن مسلما می شود سود کرد ولی فراموش نکنید که در سیستمی که سود شما ضرر آنست اگر طرفی که کنترل همه چیز را هم در اختیار دارد اجازه می دهد چنین اتفاقی بیفتد باید به شکلی درآمد بیشتری از این مطلب از راه دیگری داشته باشد. یکی جذب حسابهای جدید با صرف این بودجه تبلیغاتی است که در بالا به آن اشاره شد. دیگری معروف کردن این اکسپرت و فروش آن است که البته پس از آن که آنرا فروختند از سوددهی خواهد افتاد و باعث ضرر سنگین مصرف کننده آن می شود. احتمالا دلائل دیگری هم شاید داشته باشد که ما از آن اطلاع نداریم.
خلاصه کلام اینکه در سیستمی که طرف مقابل همه تریدرها است و سودش بطور کلی در ضررهمه است اگر هم کسی سود کند موقتی و موردی است و تنها راه سود مداوم آنست که برای فارکس متاتریدری بیشتر از سودی که خود می برید با ضرر زدن به دیگران درآمد ایجاد کنید. این بحث را در اینجا با آخرین کلام که همان اولین کلاممان بود ختم می کنیم:
این فارکس نیست!
بخش دوم:
سیستم ترید واقعی (فارکس واقعی)
سیستم ترید واقعی به سادگی یعنی جمع کردن معامله گران در یک مکان تا همه بتوانند با دیگران معامله کنند. بطور سنتی و حتی تا همین امروز هم این یک محل واقعی و فیزیکی است که بازار نام دارد چه الکترونیکی بشود به آن دسترسی داشت و چه نشود. بازار از اول تاریخ محل جمع شدن خریداران و فروشندگان بوده و هست و خواهد بود.
از قدیم و تا امروز هم وقتی شما می خواهید چیزی را بخرید و یا بفروشید بهترین کار آنست که تشریف ببرید به بازاری که بورس آن چیز خاص است. علت آنست که در چنین جائی همیشه تعداد زیادی خریدار و فروشنده وجود دارند و احتمال آنکه شما به منظور خود برسید (خرید یا فروش آن چیز) از هر جای دیگر بالاتر است. علاوه بر آن به دلیل تعدد خریداران و فروشندگان یک محیط رقابتی بوجود می آید و قیمت گذاری بر اساس طبیعی آن که عرضه و تقاضا و رقابت باشد خواهد بود.
حال این چیز می تواند یک کالا مانند گندم یا نفت و یا طلا باشد که در زبان انگلیسی به آن کامادیتی (Commodity) می گویند و همچنین می تواند سهام یک شرکت (Stock) باشد و یا مبلغ معینی از یک ارز خارجی (Foreign Currency).
معامله ارزهای خارجی (Foreign Currencies Exchange) را با مخفف کردن آن کلمات در انگلیسی به (Forex) فارکس ترجمه کرده اند.
اصولا شما به دو دلیل ممکن است مایل به مبادله یک چیز با چیز دیگر باشید. یا اینکه آنچه در این معامله دریافت می کنید مورد نیاز شماست (مصرف کننده آن هستید) و یا آنکه قصد دارید از خرید آن به قیمتی کمتر از قیمت فروشتان سودی ببرید. در هر دو صورت بازار بهترین مکان برای شماست چرا که اگر مصرف کننده آن هستید می توانید فروشندگان زیادی را در بازار بیابید و با کمترین قیمت خرید کنید و اگر قصد سود بردن دارید هم به دلیل تعداد زیاد خریداران و فروشندگان احتمال موفقیت و رسیدن به سود بسیار بیشتر از وقتی است که تعداد آنها کم باشد. بد ترین حالت وقتی است که مجبور باشید فقط با یک نفر معامله کنید. در آن حالت طبیعی است که او می تواند تا حدود زیادی قیمت را به شما تحمیل کند ولی در بازار و بین خریداران و فروشندگان پر تعداد دیگر نمی تواند این کار را با شما بکند زیرا شما می توانید قیمت بهتری از دیگران بگیرید.
بیائید ابتدا راجع ارزها و بازار های ارز صحبت کنیم یعنی جائی که شما به هر یک از دو دلیل فوق می توانید یک ارز را با یک ارز دیگر معامله کنید.
معاملات ارزها یا همان فارکس واقعی در بازارهای مالی
ابتدا یک سئوال که اینجا ممکن است مطرح شود اینست که اصلا چطور می شود پول را با پول معامله کرد؟ جواب ساده است. وقتی ارزش ارزها در برابر یکدیگر تغییر می کنند پس هر ارز یک چیز مستقل است که قیمت خود را دارد (درست مثل یک کالای دیگر) و به صرف اینکه به همه آنها می توان کلمه پول را اطلاق کرد این معنا را نمی دهد که آنها یک چیز هستند همانطور که طلا و آهن هر دو فلز هستند ولی یک چیز نیستند.
مکانها و بازارهای متعددی برای معامله ارزها وجود دارند که بورس صرافی ها یکی از معمولترین آنهاست. در یک صرافی ارزها روی پیشخوان صرافی (OTC = Over The Counter) بصورت قطعی در همان نقطه مکانی و زمانی (Spot) معامله می شوند. این برای وقتی که بخواهید مبلغ محدودی ارز را مثلا به منظور رفتن به یک مسافرت خارج از کشور تهیه کنید خوب است ولی برای کسی که می خواهد از خرید و فروش ارز و نوسان قیمت آنها پول در بیاورد راه های بهتری وجود دارد اگرچه همین امروز هم عده زیادی به همین تجارت مشغول هستند.
بین بانکها از سالها قبل همیشه به دلیل نیاز مشتریانشان به ارزهای مختلف تبادل ارزها انجام می شود. زمانی این کار از طریق مکاتبات رسمی و تلفن و بعدها از طریق تلکس صورت می گرفت. به این شکل که به فرض بانک ملی ایران برای تامین نیاز یکی از مشتریانش (یک شرکت پتروشیمی به عنوان مثال) که تصمیم به وارد کردن مواد اولیه یا ماشین آلات مثلا از چین را دارد باید 800 میلیون یوآن (واحد پول چین) وجه برای فروشنده ارسال کند. بخشی در هر بانک وجود دارد به نام قسمت خزانه داری که همانطور که از نامش پیداست مسئول نظارت بر دارائی های بانک است. اگر در خزانه داری این مقدار یوآن موجود نباشد باید آن را با ارز دیگری که بانک به مقدار کافی در اختیار دارد مثل یورو معاوضه کنند. به این منظور اتاق معاملات ارزهای قسمت خزانه داری از بانکهای دیگری که با آنها در ارتباط است مبلغ یوروئی را که آنها برای 800 میلیون یوآن چین مطالبه می کنند را استعلام می کند و با بهترین قیمت پیشنهادی موافقت می شود. معاملات بین بانکی ارزها در همان لحظه (Spot) و در واقع روی این پیشخوان (Over The Counter = OTC) که صفحه تلکس بود قطعی شده و ظرف 48 ساعت بطور فیزیکی مبادله این دو ارز انجام می شود. با پیشرفت تکنولوژی الکترونیک و متولد شدن معجزه بزرگ قرن بیستم (اینترنت) چند شرکت معتبر مثل خبرگزاری رویترز اقدام به طراحی نرم افزارهائی کردند که از طریق اینترنت بانکها را به یکدیگر متصل کرد و بانکها این امکان را یافتند تا روی این پیشخوان یا سکوی جدید این کار را انجام دهند. سکو در زبان انگلیسی Platform (پلتفرم) ترجمه می شود. پلتفرم رویترز در حال حاضر هم در اکثر بانکهای ایران وجود دارد و اتاق معاملات این بانکها و معامله گران آن یا همان دیلرها (dealers) قادر به مشاهده آن هستند.
با وصل شدن بانکها به یکدیگر روی این پلتفرمها عملا محیطی بوجود آمد که تعداد زیادی خریدار و فروشنده در یک مکان جمع می شوند که این همان بازار است و محیطی مناسب برای بوجود آمدن یک سیستم ترید واقعی که بتواند برای آن دسته که می خواهند از نوسان قیمت ارزها سود ببرند مورد استفاده قرار گیرد. شاید کسی بگوید که این بازار یک محل فیزیکی ندارد ولی اگر دقت شود در نهایت همه معاملات روی رایانه مرکزی شرکت صاحب نرم افزار اتفاق می افتد که این مکان فیزیکی این بازار است و هیچ چیز مجازی در این بازار نیست. صرفا فناوری الکترونیک و اینترنت باعث کوتاه شدن مسافتها و سریعتر شدن کارها شده است. نکته بسیار مهم اینست که شرکت صاحب نرم افزار از طریق نرم افزار خود فقط این قابلیت ارتباطی را فراهم می کند و بابت این خدمات از شرکت کنندگان در این بازار مبالغی دریافت می کند و قیمتها توسط خریداران و فروشندگان پیشنهاد می شوند نه توسط این شرکت. این سیستم از طریق نرم افزار خود پنجره ای به روی بازار برای مشتری باز می کند تا مشتری بتواند قیمتهای پیشنهادی را مشاهده کرده و با بهترین آنها معامله کند یا آنکه قیمت پیشنهادی خود را در بازار بگذارد که می تواند بهترین قیمت بازار هم باشد. این بدان معناست که مثلا اگر در یک لحظه خاص اسپرد 4 باشد شما می توانید 2 تیک بالاتر از بهترین خریدار برای خرید قیمت پیشنهاد کنید و عملا با 2 تیک (همان پیپ) اسپرد معامله را انجام دهید. درآمد شرکت صاحب نرم افزار در ابتدا بصورت یک هزینه راه اندازی و شارژ ماهانه بسیار گران قیمت بود ولی با توجه به طیف مشتریان آن (بانکها) که توان پرداخت آنرا دارند موفق به فروش خدمات خود شدند و شروع به توسعه سیستم و بهبود نرم افزارهای خود کردند.
در ابتدا مسئولین اتاق معاملات بانکها تریدرهای (Traders = معامله گران) این بازار بودند که با توجه به اینکه شغلشان ایجاب می کرد همیشه مشغول به مشاهده نوسان برابری ارزها هستند ولی با توسعه سیستم و نرم افزارها و عمومیت پیدا کردن اینترنت بین مردم عادی به تدریج امکان مشارکت همگان در این بازار فراهم شد. اکنون به دلیل تعدد سرسام آور خریداران و فروشندگان (مردم عادی و نه فقط بانکها) حجم معاملات به حدی رسیده که شرکتهای ارائه دهنده چنین سیستمها متوجه می شوند که با حذف و یا تقلیل هزینه های راه اندازی و شارژ ماهانه و کسب یک کمیسیون از هر معامله می توانند مشتریان بیشتری را جذب کنند و درآمد خود را باز هم بیشتر کنند. به همین دلیل هر روز سیستم و نرم افزارهای خود را بهبود می بخشند تا افراد بیشتری بتوانند با سرمایه های کوچکتر و سهولت بیشتر در بازار فارکس واقعی معامله کنند. به علت پرتعداد شدن نجومی شرکت کنندگان در این بازار کنترل نتایج این معاملات از نقطه نظر حسابداری آن به کار بسیار سنگینی تبدیل شد و بانکها و شرکتهای معتبر و بزرگی که تسویه حساب روزانه این حجم نجومی معاملات را عهده دار هستند مجبور شدند با شرکتهای کوچکتری وارد گفتگو شوند تا ارتباط با این حسابهای کوچک و پر تعداد را به عهده بگیرند.
امروز بازار فارکس واقعی بالاترین حجم معاملات در جهان را دارد. معاملات ارزها در بازارهای مالی دیگر با قوانین معاملات آتی به دلیل شفافیت و سادگی آنها و اعتبار بالای بازار های مالی آتی که اغلب توسط دولتها تضمین می شوند و تعبیه امکان تحویل ارزها و کالاها که از قبل چگونگی و زمان و مکان آن در متن قرارداد آتی ذکر شده است نبز به همان اندازه در جهان محبوب هستند و خواهند بود. بازارهای آتی نیز امروز با استفاده از اینترنت و همین نوع نرم افزارها قابل دسترسی برای عموم می باشند و با توجه به مبانی حقوقی قویتر و شفافتر توسط بسیاری از معامله گران ترجیح داده می شوند.
مطلب دیگری که باعث محبوبیت معامله ارزها در قالب قراردادهای آتی در مقایسه با مدل اسپات آن می شود مسئله بهره شبانه است که اکنون به آن می پردازیم. در بازار فارکس واقعی با سپردن یک ودیعه که برای بروکر می فرستید و بروکر موظف است آنرا به حساب بانکی آن بانک که کار تسویه روزانه حسابها را به عهده دارد (تحت کد حساب کارگزاری شما) واریز کند شما می توانید مبلغ معینی از یک ارز را در مقابل یک ارز دیگر به نرخ برابری آن در همان لحظه رزرو کنید. اگر قبل از پایان روز خرید خود را با یک فروش به همان مبلغ (یا به عکس فروش خود را با یک خرید به همان مبلغ) تسویه کنید تفاوت قیمت خرید و فروش تنها عددی است که ودیعه شما را تغییر می دهد. ولی اگر این کار را انجام ندهید قانونا باید ظرف 48 ساعت بقیه پول لازم برای انجام این معامله را پرداخت کنید و ارز خریداری شده (فروخته شده) را تحویل بگیرید (تحویل دهید) چرا که این یک معامله واقعی است. اما اکثریت معامله گران چنین قصدی ندارند. برای اجتناب از این مشکل بهره شبانه در این سیستم تعبیه شده است. وقتی شما ارزی را می خرید به دلیل واقعی بودن این معامله درست مثل اینست که آن بانک این پول را در اختیار شما قرار داده است و اگر آنرا فروخته اید درست حکم این را دارد که شما این پول را در اختیار آن بانک قرار داده اید. در همه بانکها در خارج از ایران وقتی بانک به شما پول می دهد از شما بهره می گیرند و وقتی شما پول خود را در بانک می گذارید به شما بهره می دهند. این بهره بر اساس نرخ بهره بین بانکی در این سیستم محاسبه شده و اگر خرید کرده اید در انتهای روز از سپرده شما کسر شده و اگر فروخته اید به پول شما اضافه می شود. با این تمهید شما عملا می توانید ارز خریداری (فروخته) شده را به مدت نامحدود با همان ودیعه نگه دارید. این در مورد معامله ارزها در قالب قرارداد آتی و به دلیل آنکه قرارداد آتی زمان تحویلش تاریخی در آینده است (مثلا 10 روز یا 3 ماه بعد) و الزام تحویل فوری ایجاد نمی کند مطرح نیست. البته می توان در مورد مدل اسپات از طریق کارگزار ترتیبی داد تا شما مشمول بهره نشوید و بهره را کارگزار پرداخت کند و شما بابت این خدمت کارمزدی به کارگزار خود بپردازید (مشابه نحوه عمل بانکهای خودمان) ولی این حقیقت به هر صورت وجود دارد و حداقل حسابداری قضیه را کمی پیچیده تر می کند. بنا به درخواست های فوق العاده پرتعداد شما هموطنان عزیز که به شکل استثنائی (در مقایسه با کشورهای همسایه) به ترید روی این سیستمها با لورج سرمایه بالا و حداقل افتتاح حساب کم علاقمندید شرکت مدیریت سرمایه تخت جمشید در راستای پروژه تحقیق و گسترش پلتفرمهای معاملاتی از چند ماه قبل به بورس DGCX و سه شرکت بزرگ دیگر جهان در این زمینه توصیه هائی ارائه داد که ظاهرا جدی گرفته اند و آنرا به نتیجه بسیار نزدیک کرده اند که در صورت نهائی شدن و آماده شدن این پلتفرمها ما راه دسترسی به آنها را به اطلاع شما دوستان عزیز خواهیم رساند.
پس این مطلب که فارکس واقعی به فرم اسپات یا معاملات ارزها خارج از بورس یا (Off Exchange) هستند با این تعبیر درست است (فقط در مورد مدل اسپات آن و با صرف نظر از حجم عظیم آن در بورس های آتی) زیرا در تالار یک بورس انجام نمی شوند بلکه روی رایانه مرکزی این سیستمهای الکترونیک ( ECN = Electronic Currency Networks ) انجام می شوند. ولی با توجه به توضیحات بالا این سیستم خود عملا یک بازار یا همان بورس است که دارای قوانین بسیار مشابهی با بورس های دیگر و مکان فیزیکی است و با شبیه سازی بازار توسط یک شرکت که طرف مقابل همه معامله گران قرار می گیرد هیچ ارتباطی ندارد. حتی بورس DGCX که ما بروکر آن هستیم هم کلیه معامللاتش روی یک رایانه مرکزی که در ساختمان شماره 2 اعمار بیزنس پارک واقع در بزرگراه شیخ زاید دوبی قرار دارد اتفاق می افتد ولی کسی برای انجام معاملات حضورا به این ساختمان مراجعه نمی کند چرا که این بورس صد در صد الکترونیک است و فاقد تالار. پس از این نقطه نظر یک سیستم الکترونیکی یا همان ECN است که ارزها و همینطور کالاها مثل نفت و طلا (به دلیل فیوچرز بودن) از طریق پلتفرمهای متنوعی که به آن اتصال دارند را با سرمایه های کمتر از آنچه در بورسهای شیکاگو یا نیویورک لازم است بطور آنلاین قابل معامله نموده است و از نظر جابجائی پول با تریدرهای ایرانی هیچ مشکل قانونی ندارد که آنرا برای شما هموطنان عزیز منحصر به فرد می سازد. تریدرهائی که در بورس ما حساب دارند هر روز از ساعت هشت و نیم صبح تا ساعت یازده و نیم نیمه شب به وقت دوبی (نیم ساعت بیشتر یا کمتر به وقت ایران به دلیل جابجا کردن ساعت در ایران) با ورود به حسابشان روی پلتفرم به معاملات خود مشغولند.
معاملات سهام شرکتها در بازارهای سهام (Stock Markets or Stock Exchanges)
معامله در این بازارها هم از مدل اسپات پیروی می کند یعنی شما کل ارزش سهام شرکت مزبور را در لحظه معامله می پردازید و صاحب آن تعداد سهام (درصدی از آن شرکت) می شوید. در اینجا هم مثل سایر بازارها هر دو طرف خریدار و فروشنده باید این کار را از طریق کارگزار خود انجام دهند و کارگزار و بازار در سود و زیان معامله گران دخالتی ندارند بلکه درآمدشان از یک کمیسیون در هر معامله برای ارائه این خدمات است و اصولا این مطلب یکی از مهمترین دلایل محبوبیت بازارها است. چون بازار سهام در ایران سابقه طولانی دارد و منابع زیادی برای مطالعه و استید متعددی برای مشاوره به فارسی وجود دارند این مبحث را کوتاه نگه می داریم و فقط به این اشاره بسنده می کنیم که خود سهام شرکتها و همینطور چیزی به نام ایندکس که در واقع سبدی از یک تعداد سهام منتخب می باشد در بازارهای آتی به فرم قرارداد آتی یا همان فیوچرز ( Futures ) معامله می شود که در اکثر کشورهای منطقه خاورمیانه تا کنون قابل دسترسی نبوده است. فیوچرز سهام به دلیل بوجود آوردن امکان فروش قبل از خرید (Short Selling ) در مواقع افت قیمتهای سهام به سرمایه گزاران امکان کنترل ریسک (Hedge) را می دهند.
معاملات آتی و اختیار و اسپرد ماهها و استراتژی های چند پایه در بازارهای فیوچرز
Futures , Options , Calendar Spreads and Multi-Legged Strategies in Futures Exchanges
بازارهای آتی یا فیوچرز تنها بازارهائی هستند که در آنها می توان همه چیز را بطور واقعی و کاملا قانونی و از طریق یک بروکر و احتمالا روی فقط یک پلتفرم معامله کرد.
در مورد ارزها اشاره شد که چند سیستم الکترونیکی که به بانکها اتصال دارند یک راه دیگر برای معامله ارزها به شکل آنلاین (روی اینترنت) و به فرم اسپات هست ولی در مورد کالاها این کار برای بانکها امکان پذیر نیست. در مورد معامله ارزها به فرم اسپات در صورتی که خریدار یا فروشنده تصمیم به تحویل دادن (تحویل گرفتن) بگیرد مسئله به یک حواله بانکی ساده تبدیل می شود و بانکها همیشه در خزانه خود ارزهای مختلفی را انبار دارند. ولی در مورد کالاها مثلا طلا یا شکر تهیه و نگهداری و تحویل و کنترل کیفیت و کمیت و استاندارد و .... مطلب را بسیار پیچیده تر می کند. برای کالاها به فرم اسپات چنین سیستمی که بصورت آنلاین قابل معامله باشد به این دلائل اصلا وجود خارجی ندارد. تصور کنید که یک تریدر 10 لات نفت را بخرد و به هر دلیل تصمیم به تحویل گرفتن آن بگیرد. اگر هر لات آن 1000 بشکه باشد برای این تحویل کالا به کشتی تانکر نیاز هست! و کل قضیه هم باید در 48 ساعت یا به هر صورت در یک مدت زمان کوتاه و معقول ختم شود. این کار عملی نیست.
حال ممکن است کسی بگوید اصولا چرا باید چنین معاملات آنلاین اجبارا بتوانند به تحویل کالا منجر شوند؟ خوب در واقع چنین اجباری وجود ندارد ولی نمی توان منکر شد که در این صورت این صرفا معاملاتی مجازی هستند و در واقع یک شرط بندی و چنین سیستمی هم وجود دارد. به آن شرط بندی روی اسپرد (Spread Betting) می گویند و آنچه در این سیستم خرید و فروش می شود سی-اف-دی ( CFD = Contract For Difference ) نام دارد که می توان آنرا قرارداد روی تفاوت قیمت ترجمه کرد. گذشته از مسائل شرعی قضیه که لازم به توضیح زیادی ندارند در این سیستمها هم بازاری که خریداران و فروشندگان در آن جمع شوند و با هم به معامله بپردازند وجود ندارد. اسپرد که تفاوت قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش است در این سیستمها توسط فقط یک طرف مقابل ارائه می شود که معایب چنین سیستمی را در بخش اول این مقاله بطور کامل بررسی کردیم. این سیستم در انگلستان کاملا قانونی است ولی به هر صورت یک شرط بندی است و قمار بدون غل و غش هم یک رویا است. تریدرهای حرفه ای به دلیل عدم شفافیت مکانیزم کشف قیمت در این سیستم با آن کاری ندارند.
پس تنها سیستمی که در آن می توان کالاها مثل طلا و نفت را ترید واقعی کرد سیستم بازار مالی متکی بر قراردادهای آتی است. همانطور که قبلا اشاره شد ارزها و سهام هم در این بازارها قابل معامله هستند. اکنون به بررسی این سیستم می پردازیم. از همه دوستان خواهش می کنیم قبل از ادامه مطالعه این قسمت حتما مطلب تعاریف را زیر منوی آموزش روی سایت مطالعه فرمایند زیرا بدون دانستن معنی دقیق کلماتی که اینجا استفاده شده اند درک مطلب غیر ممکن است.
آنچه در این بازارها معامله می کنید یک قرارداد است برای تحویل یک "چیز" و قرارداد قابل واگذاری به غیر نیز می باشد. در این قرارداد کمیت و کیفیت و زمان و مکان تحویل قید شده است. آن "چیز" یا همان مورد تحویل می تواند طلا یا نفت و یا مبلغ مشخصی از یک ارز یا تعداد مشخصی سهام یک یا چند شرکت باشد که به آن دارائی زیر بنای آن قرارداد می گویند. آنچه با این دارائی زیربنا معاوضه می شود معمولا دلار است ولی در مورد ارزها آن جفت ارز با هم معاوضه می شوند. چون زمان تحویل دارائی زیربنای قرارداد در آینده است (10 روز یا 3 ماه بعد به عنوان مثال) پس اگر قبل از خرید آنرا بفروشید ( Short Selling ) تا رسیدن زمان تحویل آن ملزم به تحویل آن نمی شوید پس این یک بازار دو سویه است که هم از بالا رفتن قیمت و هم از پائین آمدن در آن می توان سود برد. حتی اگر زمان تحویل آن هم نزدیک شود و شما مایل به خروج از پوزیشن نباشید می توان آنرا به قرارداد تحویل ماههای بعدی منتقل کرد. یک خرید و یک فروش روی هر قرارداد تعهد شما را صفر می کند (از پوزیشن خارج می شوید) و می توان روی هر چیز (طلا و یا یورو برای مثال) بطور همزمان در قرارداد تحویل در یک ماه شورت و روی قرارداد تحویل همان چیز در یک ماه دیگر لانگ باشید (همان هدج). با سپردن یک ودیعه نزد کارگزار شما می توانید ترید کنید پس لورج دارد و پس از گرفتن پوزیشن می توانید هر چقدر که بخواهید آن را باز نگه دارید و یا آنکه هر وقت بخواهید آنرا ببندید. سود و زیان پوزیشن به طور لحظه ای محاسبه و به دارائی تریدر اعمال می شود. بروکر مسئول حسابداری شماست و در آمدش از یک کمیسیون توافقی است که فقط وقتی شما ترید می کنید به آن تعلق می گیرد. فیوچرز روی پلتفرمهای آنلاین به شکل دستی و یا با دادن فرمول به طور اتوماتیک قابل معامله است. فاندامنتال و تکنیکال آن با اسپات یکی است و بهره شبانه هم ندارد.
دوستانی که تجربه تریدشان در فارکس متا تریدری بوده است با خواندن مطالب بالا به سادگی متوجه می شوند که نحوه ترید کردن در این سیستم با آنچه قبلا می کردند هیچ تفاوتی ندارد. البته طرف همه معاملات در این سیستم دیگر بروکر نیست بلکه مشتریان بروکرهای دیگر می باشند. پس اگر کسی ضرر کند بروکر او سود نکرده. بروکر چون درآمدش فقط از کمیسیون است مایل است شما بیشتر ترید کنید پس هرچه در توان دارد به کار خواهد برد تا شما در معاملات خود موفق تر باشید. پولی که شما می فرستید توسط بروکر به حساب بانکی اتاق پایاپای بورس (در مورد سیستمهای الکترونیکی بین بانکی به بانک شرکت مسئول تسویه حسابها) واریز می شود و تحت کد حساب کارگزاری شخصی شما نگهداری می شود و توسط بورس و بانک تضمین شده است. در مورد سلامت کار دیگر توضیحی لازم نیست.
نحوه محاسبه مارجین یا همان ودیعه لازم برای هر یک لات پوزیشن قبلا روی سایت توضیح داده شده و اینجا بطور خلاصه اشاره می کنیم که این مبلغی است که توسط بازار (در مورد اسپات ارزها توسط بانک شرکت مسئول تسویه معاملات) از طریق یک شرکت ثالث (بروکر) از همه شرکت کنندگان در معاملات به امانت اخذ می شود تا ضمانت اجرائی معاملات را تضمین کند. وظیفه بروکر در کقابل بازار آنست که اجازه ندهد زیان هیچ تریدری از سود او بیشتر شود. پس مارجین شما به سادگی ضمانت اجرائی قرارداد است و بازار یا بروکر به هیچ کس اعتبار نداده است در حالی که لورج هم وجود دارد.
قراردادهای فیوچرز به دلیل داشتن ارزش حقیقی و قابلیت واگذاری خود می توانند به نوبه خود دارائی زیربنای قراردادهای دیگری هم باشند. قراردادهای اختیار OPTION و قراردادهای تفاوت ماهها CALENDAR SPREAD از این جمله اند که زیر منوی آموزش سایت مفصل تر توضیح داده ایم. این ابزارهای مالی بسیار جالب تا کنون در ایران حتی معرفی هم نشده اند که شاید یکی از دلائل آن عدم وجودشان روی پلتفرمهای شبیه ساز بازار است که فضای آنلاین تریدینگ کشور را تصرف عدوانی کرده بود.
در مورد Option با پرداخت یک مبلغ معین در زمان خرید قرارداد که به آن Premium یا حق اختیار می گویند و در صورت حرکت قیمت در جهت پیش بینی شده شما صاحب یک پوزیشن فیوچرز می شوید که با خارج شدن از آن (خرید اگر شورت باشد و فروش اگر لانگ باشد) سود میبرید و این سود می تواند نامحدود باشد. در صورت حرکت قیمت در خلاف جهت مورد علاقه تریدر ضرر حداکثر به همان حق اختیار محدود می باشد. حال تجسم کنید با ترکیب پوزیشن های آتی و اختیار چه استراتژی های متنوعی برای ترید می توانند حاصل شوند.
اسپرد ماه ها با یک کلیک شما را صاحب دو فیوچرز (روی یک جفت ارز مثل یورو/دلار یا یک کالا مثل طلا) می کند که همیشه یکی از آنها شورت و دیگری لانگ است. توجه داشته باشید که این دو پوزیشن همیشه روی دو قرارداد با ماه تحویل متفاوت است (مثلا طلای تحویل ماه دسامبر و طلای تحویل ماه فوریه) و به همین دلیل ریسک خیلی کمتری در مقایسه با یک پوزیشن فیوچرز دارد و به همین دلیل مارجین کمتری نیز لازم دارد. مثلا اسپرد طلای DGCX را می توان با یک مارجین 500 دلاری با آرامش خاطر از بابت کال شدن پوزیشن گرفت. قیمت تحویل ارزها و یا کالاها در ماههای مختلف با هم تفاوت دارند و این تفاوت هم درست مثل اسپرد خود فیوچرز نوسان های کوچک و آرامی دارد که با تشخیص محدوده این حرکت Range و نقاط صحیح ورود و خروج Signal آن از آن سود می برند و با توجه به مارجین پائین آن برگشت سرمایه جذابی دارند.
استراتژی های چند پایه با یک کلیک شما را صاحب چند (از نظر تئوری تعداد نامحدود) فیوچرز می کنند که می توانند روی ارزها و کالاهای مختلف و شورت یا لانگ باشند. چنین استراتژی هائی توسط خبرگان بازارها طراحی و حتی از طریق فرومهائی مثل Strategy Exchange روی سایت شرکت استراتژی رانر قابل خرید و فروش هستند که شاید جالب باشد سری به آن بزنید. شما خودتان هم می توانید استراتژی طراحی کنید و ما برای سوار کردن آن روی پلتفرمها شما را یاری خواهیم کرد. در این مورد فعلا وارد جزئیات بیشتری نمی شویم زیرا مطلب برای اکثر عزیزان کاملا تازگی دارد و در صورتی که به چنین امکاناتی علاقمند هستید شاید بهتر باشد از اساتید خود و صاحب نظران بازارهای مالی بخواهید در آموزش و طراحی چنین استراتژی های ترید به راه اندازی دوره های آموزشی کمر همت ببندند زیرا استراتژی های چند پایه عملا ترکیبات نا متناهی بوجود می آورند که یک مقوله تحقیقاتی در جهان است.
اما برای شروع و استفاده از تبحر مثال زدنی که در طول سالها در ترید روی پلتفرمهای شبیه ساز حاصل تریدرهای ایرانی شده فیوچرز کاملا آشنا و تکنیک ها و روشهای ترید آن تقریبا با آن پلتفرمها یکی است که با چند ساعت صرف وقت و حوصله و آموزش طرز کار یک پلتفرم متصل به بازار می توانید بطور دستی انجام دهید. ترید اتوماتیک نیز با نوشتن الگوریتم (منطق آن) روی پلتفرمهای بازار به سادگی انجام پذیر است. برای این کار شما می توانید منطق مورد نظرتان را توضیح دهید تا ما برای نوشتن آن به یکی از زبانهای مورد استفاده برای اینکار (مثل C++) و نصب آن روی پلتفرم شما را یاری کنیم ولی به هر شکل توصیه می کنیم برای کسب اعتماد به نفس بیشتر ابتدا با ترید دستی شروع کنید.
حس ترید کردن در یک بازار واقعی که در آن رقیب شما نمی داند نقاط ورود و خروج مورد نظر شما کجاست مسلما تجربه لذتبخشی خواهد بود. با کلیک کردن اردر به قیمت بازار (Market Order) در عرض یک دهم ثانیه (زمان لازم برای رسیدن کلیک شما به رایانه مرکزی بورس) بهترین قیمت بازار را تصاحب کنید و ریکوت (Re-quote) را برای همیشه از خاطره خود محو نمائید. اردرهای تیک پرافیت (Take Profit) و استاپ لاس (Stop Loss) خود را بدون واهمه از اینکه آنها را رقیب شما ببیند و با خیال راحت بالا و پائین اردرهای خود قرار دهید. این حق شماست. این اردرها را به هر فاصله از پوزیشن که دوست دارید بدون هیچگونه محدودیت قرار دهید و با هر استراتژی که خواستید ترید کنید. هرقدر و با هر فرمول اتوماتیک که مایل هستید اسکالپ کنید و سود ترید شما هرگز و به هیچ بهانه از شما گرفته نخواهد شد. به همه دنیا نشان دهید تریدرهای ایرانی که هستند و چه می توانند بکنند. این جای بسی تا سف است که این همه تریدر قابل و با تجربه ایرانی نمی توانند به افراد و سازمانهای معتبر در جهان هنر خود را اثبات کنند زیرا گزارش حسابشان با نرم افزارهائی تولید شده که قابلیت دستکاری در حسابها را دارند و در یک بازار واقعی اتفاق نیفتاده اند که قابل استناد باشند.
امروز شرکت مدیریت سرمایه تخت جمشید به عنوان بروکر بورس DGCX افتخار دارد که راه ورود به بازارهای واقعی جهان را برای هموطنان خود گشوده و شما می توانید در بازاری ترید کنید که از جمله بروکرهای دیگر آن بزرگترین بانکها و موسسات مالی جهان مانند جی پی مورگان و دویچه بنک هستند. پر واضح است که رایانه ای که اینها روی آن ترید می کنند و اردرهای خود و مشتریانشان را روی آن قرار می دهند دارای امنیت و اعتبار بسیار بالا و نتایج حسابها از مقبولیت جهانی برخوردار است. ما برای توسعه تیم ترید برای مدیریت و کار روی حسابهائی که سرمایه گزاران روزافزون شرکت ما به آن نیاز دارند روی تریدرهای موفق ایرانی حساب می کنیم.
پس می بینیم که سیستم فارکس متاتریدری اگرچه در نگاه اول به ترید واقعی در بازار بسیار شبیه است (در واقع کار زیادی برای ایجاد این تشابه روی آن انجام شده) ولی در واقع به منظور سود آنطرف طراحی شده و نه سود تریدرها و به همین علت هرگونه مقایسه آن با سیستم ترید واقعی در بازار اصولا کار عبثی است. همانطور که کسی آهن را با طلا مقایسه نمی کند چون شاید بشود گفت هر دو فلز هستند ولی ماهیتا با هم فرق دارند. هیچ شخص عاقلی پژوی 206 را با تانک چیفتن مقایسه نمی کند اگرچه هر دو مکعب مستطیل های فلزی هستند که چند نفر می روند داخلش و راه می رود! ولی یکی وسیله نقلیه است و برای سهولت تردد و دیگری وسیله جنگی است و برای تخریب و آدمکشی ساخته شده است. پژوی 206 را می توان با زانتیا مقایسه کرد و مثلا گفت که این یکی زیباتر است و آن یکی موتورش قویتر. تانک چیفتن را باید با تانک تی 72 مقایسه کرد و می شود گفت که مثلا این یکی توپش قویتر است و آن یکی زرهش. ولی اگر کسی چیفتن را با پژو به مقایسه می گذارد یا فرق این دو را متوجه نشده و یا شاید چون خودش سوار تانک است می خواهد وانمود کند که آنرا برای رفتن سر کارش خریده است و نه به منظور دیگر که البته درست است چون این هم یک کار است!!!
امیدواریم با این مقاله اکثر ابهاماتی که وجود داشت روشن شده باشند و دیگر نیازی به صحبت در باره فارکس متاتریدری نباشد و این مقوله را با حرفی که شروع کردیم به پایان می بریم که: با توجه به سابقه طولانی سیستمهای شبیه ساز بازار در خلا بازارهای مالی و فارکس حقیقی در کشورمان بدون مطرح کردن این بحث به شکلی که ارائه شد امکان صحبت با شما عزیزان در باره ترید واقعی در بازارهای مالی واقعی و فارکس حقیقی از ابتدا وجود نداشت.
مقایسه دو سیستم (فارکس متا تریدری و ترید حقیقی)
بعضی از دوستانی که مقاله حقیقت فارکس را خواندند به نظرشان رسیده بود که هدف ما از آن مقاله افشاگری در باره نرم افزار متاتریدر بوده است و یا اینکه ما اصولا فارکس را بد می دانیم و یا وجود چنین چیزی را رد می کنیم که ما را بر آن داشت تا مطلب را در این قالب جدید ارائه دهیم تا وضعیت بهتر مشخص شود.
در اینجا به مقایسه دو سیستم می پردازیم که هر دو از الکترونیک و کامپیوتر و اینترنت به عنوان ابزار کار خود استفاده می کنند و اگرچه در نگاه اول ممکن است به هم شباهت های زیادی داشته باشنند ولی بطور کاملا بنیادی با هم تفاوت دارند.
سیستم اول همانست که تا کنون و حدود بیش از 8 سال است در ایران به نام فارکس و آنلاین تریدینگ حتما کم و بیش معرف حضورتان هست و سیستم دوم سیستم ارتباط مستقیم اینترنتی به بازار از طریق پلتفرمهای ارتباط مستقیم است که ما اخیرا به هموطنان علاقمند تقدیم نموده ایم. صرفا برای ساده تر شدن اشاره به این دو سیستم از این به بعد در این مقاله اولی را "فارکس متاتریدری" و دومی را "ترید واقعی" می نامیم. دقت فرمائید که هیچ یک از این دو سیستم به استفاده از فقط یک نرم افزار محدود نیستند.
==============================================
بخش اول:
سیستم فارکس متا تریدری
در این سیستم نرم افزار مورد استفاده معمولا نوعی سیمولاتور است. سیمولاتور یا شبیه ساز برنامه ای است که محیط مشخصی را شبیه سازی می کند. مثلا سیمولاتور های پرواز به شما امکان می دهند تا هدایت یک هواپیما را بدون آنکه واقعا هواپیمائی در کار باشد تمرین کنید. سیمولاتور بازار مثل متا تریدر و نرم افزار های مشابه امکان شبیه سازی یک بازار مالی را بوجود می آورند که اگر به منظور آموزش باشد چیز مفیدی است ولی نیازی به اینکه پولی در آن بگذارید ندارد.
البته برای استفاده از هر نرم افزار باید پولی پرداخت کرد. یا باید آنرا خرید و یا اینکه اجاره کرد. (چون ما در کشوری هستیم که شکستن قفل نرم افزار ممنوع است امکان این کار را فاکتور گرفتیم!)
ولی به هر حال سازنده یا اپراتور یک برنامه سیمولاتور از کسی نمی خواهد بر سر پول خودش با آن کشتی بگیرد!
مشکل وقتی شروع می شود که ادعا می کنند این یک بازار واقعی است و شما می توانید از آن پول دربیاورید و شما را به اشکال مختلف تشویق می کنند پول برای شرکت اپراتور آن بفرستید و با هدف پول درآوردن عملا مشغول حفظ پولی که خودتان فرستاده اید شوید و جنگی نابرابر. از آن طرف اپراتور این برنامه ها یا خود را به شکل یک کارگزار (بروکر) بازار در آورده است و یا متاسفانه در بعضی از موارد واقعا یک کارگزار است که در کنار خدمات کارگزاری به این کار هم (شبیه سازی بازار) اشتغال دارد.
سئوال
چرا این شرکنها به این کار مبادرت می کنند و چگونه اینقدر پر تعداد شده اند؟
جواب: برای پاسخ به این سئوال باید اولا مکانیزم این سیستم را درک کرد و ثانیا باید دید چه کسی بر این امر نظارت دارد. سود بسیار بالای این کار را هم نباید فراموش کرد.
ابتدا بیائید طرز کار این سیستم را بررسی کنیم.
در سیستم فارکس متا تریدری و روی آنچه به آن پلتفرم می گویند معلوم نیست این بازاری که مدعی هستند به آن وصل شده اید کجاست؟ برای فرار از پاسخ به این سئوال معمولا از دو عبارت "بازار های جهانی" و یا "او تی سی " استفاده می کنند و مدعی هستند که نرم افزار به اینجا وصل است. در مورد بازار های جهانی بسادگی میتوان خواست حداقل نام یکی از آن بازارها را ذکر کنند و با یک استعلام ساده از مدیریت آن بازار می شود پی برد که این مطلب واقعیت ندارد. اما در مورد اینکه این معاملات در او تی سی هستند مطلب نیاز به توضیح بیشتری دارد.
اصولا استفاده از اصطلاحات و کلماتی که تعریف و معنای آن کاملا مشخص نشده باشد نمی تواند هیچ مسئله ای را روشن کند بلکه هدف آن بوضوح اینست که شما را در موقعیت ناراحت (من اطلاعاتم از ایشان خیلی کمتر است) قرار بدهد تا بیشتر سئوال نکنید و هرچه اساتید می گویند بپذیرید و این حربه روانی یکی از مهمترین دلائل موفقیت این سیستم در جا اندازی و گسترش اعجاب آور آن بوده است. اولین چیزی که باید پرسید اینست که او تی سی یعنی چی؟ این کلمه از کجا آمده و تعریف و معنای آن چیست؟ او تی سی (OTC) یعنی روی پیشخوان (Over The Counter) و اشاره به مکانی دارد که روی یک پیشخوان می شود پول را با کالا مبادله نمود. لازم به توضیح زیادی نیست که در چنین معامله ای خریدار باید ظرف یک مدت زمان معقول (معمولا خیلی کوتاه) کل مبلغ معامله را پرداخت کرده و کالای خود را تحویل بگیرد و یک معامله قطعی است. به چنین معاملاتی که در همان نقطه مکانی و زمانی قطعی می شوند معاملات اسپات (SPOT) هم می گویند. اسپات به اگلیسی یعنی نقطه. خوب اینکه یک بازار سنتی و معمولی است. یعنی همان چیزی که هر روز و در زندگی روزمره چندین بار انجام می دهید. چنین بازارهائی همیشه یک نام و محل مشخص دارند (مثل سبزه میدان تهران در مورد طلا و یا چهارراه استانبول در مورد ارزها) پس آدرس فیزیکی دارد. حال آدرس فیزیکی این بازاری که این معاملات ارزها که این پلتفرم (مثل متاتریدر) به ما نشان می دهد کجاست؟ سئوالی که فارکس متاتریدری از جواب دادن به آن قاصر است زیرا اصلا بازاری وجود ندارد!
قیمت های پیشنهادی برای خرید و یا فروش در فارکس متاتریدری که برای معامله در اختیار شما قرار می دهند با استفاده از قیمت آخرین معامله انجام شده در یک بازار اسپات توسط اپراتورهای برنامه شبیه ساز به کمک این نرم افزار تولید می شوند. بر خلاف پلتفرم های بازار واقعی که در آن صف خریداران و فروشندگان بازار را می توان مشاهده کرد روی به اصطلاح پلتفرم سیستم فارکس متا تریدری شما فقط یک قیمت پیشنهادی برای خرید و یک قیمت پیشنهادی برای فروش (برای یک ارز یا یک کالا) می توانید ببینید که هر دو عملا توسط شرکتی که پلتفرم را به شما داده است به شما ارائه می شود. واضح است که وقتی شما می خرید از این شرکت خریده اید و هنگامی که می فروشید هم آنها خریدار شما هستند.
از سوی دیگر فراموش نکنید که اصولا معامله ای که با شرایط اسپات انجام و قطعی شده است دیگر به تغییر قیمت حساس نیست و قیمت معامله انجام شده امری است متعلق به گذشته و اتفاقی که افتاده دیگر تغییر نمی کند. پس قیمتهائی که از معاملات اسپات بدست می آید قیمت معاملات انجام شده در زمان گذشته هستند و با این قیمتها اصلا نمی توان معامله ای انجام داد پس این معاملات حقیقی نبستند.
سئوال
خوب این چه ربطی به کاری که من میکنم (ترید) داره؟ (من اعتقاد دارم که میخرم یا میفروشم و سود می کنم چون می دونم کی بخرم و کی بفروشم) کجای این کار اشکال دارد؟ من با اون قیمتی که می بینم معامله می کنم حالا بازاری پشتش باشه یا نباشه.
جواب: اکنون حداقل شما می دانید عملا با چه کسی دارید معامله می کنید. با این شرکتی که نرم افزارش پیش روی شماست. البته فقط شما نیستید که این موقعیت را دارید بلکه همه معامله گرانی که به نرم افزار این شرکت خاص وصل شده اند همین وضعیت را دارند. شما فقط یک حق انتخاب برای خرید و فروش دارید و آن شرکت به تعداد تریدرها!
یک اشکال کوچک دیگر. تنها جائی که پول چاپ می شود (به وجود می آید) ویا به صورت اسکناس کهنه از رده خارج می شود (نابود می شود) در بانک مرکزی است. اجازه بدهید اسم این حقیقت را "قانون بقا پول" بگذاریم. پولی که در این سیستم وجود دارد توسط شما تریدرها برای این شرکت فرستاده می شود. قانون بقا پول فورا حکم می کند که سود همه تریدرها (از جمله شما) ضرر آن شرکت و ضرر همه تریدرها (از جمله شما) سود آن شرکت است. پولی که شما برای این شرکت می فرستید کجا نگهداری می شود؟ نزد همان شرکت! پس سرمایه شما نزد کسی است که سودش از اصل همین سرمایه شماست. آیا این کار معقول است؟ کمی تامل کنید. چند روز از این کار دست بکشید و به این حقیقت فکر کنید.
از طرف دیگر چون آن شرکت که طرف مقابل همه ترید های شماست تنها کسی است که در این سیستم شما می توانید با او معامله کنید و هیچ کجا هم در قرارداد شما (اگر اصلا قراردادی داشته باشید) متعهد نشده اند که قیمتهائی که پیشنهاد خواهند داد قیمت های یک بازار مشخص باشد و یا از قاعده خاصی پیروی کند پس عملا طرف معامله خود را در دادن قیمت کاملا آزاد گذاشته اید. به وضوح این یک قرارداد یکطرفه و کاملا غیر عادلانه است که هیچ چیز جالبی برای شما در آن وجود ندارد. عجیب نیست که چرا آموزش و پلتفرم و فورکست و سیگنال و کمیسیون و خلاصه همه چیز را مجانی به شما می دهند.
اما ایکاش مطلب به همین جا ختم می شد. یادتان نرود که شما همه اطلاعات معاملات خود را وارد نرم افزاری میکنید که متعلق به همین شرکت و یا همان کسی که سودش در ضرر شماست. آیا دلیلی می بینید که آنها به این اطلاعات اصلا نگاه نکنند؟
با توجه به اینکه در یک بازار اسپرد (اختلاف بین قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش) بطور طبیعی متغیر است پس اسپرد ثابت روی اکثر قریب به اتفاق این پلتفرمها دلیل بر این امر است که این نرم افزار به این شرکت حداقل یک کنترل واضح روی قیمت داده است که همان ثابت نگه داشتن اسپرد است. سئوالی که بلافاصله مطرح می شود اینست که چه کنترل های دیگری را این نرم افزار به این شرکت می دهد؟ این سیستم برای ابد محکوم به حمل این علامت سئوال بر سر خود می باشد زیرا حتی اگر این شرکت مدعی شود که حاضر است قسمتهای دیگر نرم افزارش را به شما نشان بدهد هرگز نمی توان مطمئن بود که همه آن را به شما نشان دهند. حد اقل در مورد متا تریدر امروز می دانیم که نه تنها این نرم افزار امکان دستکاری در قیمتهای هر حساب به طور کاملا جدا از حسابهای دیگر را به صاحب آن می دهد بلکه آنها حتی می توانند چارتها و اردرها را هم دستکاری کنند و در رد و یا قبول اجرا اردر شما هم مختارند.
اما این قضیه به متا تریدر محدود نمی شود و در مورد همه پلتفرم هائی که اسپرد ثابت به شما نشان می دهند و فاقد پنجره عمق بازار که صف خریداران و فروشندگان را به شما نشان می دهد معمولا سیستم همانست. یعنی آنها تنها طرف مقابل برای همه معاملات همه تریدرها هستند و طبق قانون بقای پول سودشان در زیان تریدر است. شما پولتان را برای همین رقیبتان می فرستید و اردرها و همه اطلاعات مربوط به تریدتان را روی نرم افزار همین شرکت قرار می دهید و محدود به خرید و فروش با همین یک شرکت هستید که در دادن قیمت و رد و یا قبول سفارشات شما هم مختار است! آن علامت سئوال ابدی بالای سرشان یعنی اینکه چه کنترل های دیگری روی قیمتها و چارتها و اردرها و ... دارند را نیز فراموش نفرمائید.
مثلا پلتفرمهائی هم وجود دارند که قابلیت وصل شدن به فارکس واقعی را دارند و از نظر تئوری می توانند اردرها را به بانکهائی که روی آن سیستم مشارکت می کنند منتقل کنند که در این صورت شما باید بتوانید اسپرد شناور واقعی بازار را روی آنها مشاهده کنید. لازم به توضیح است که منظور از اسپرد شناور این نیست که اسپرد را کسی می تواند باز و بسته کند. طبق تعریف کلمه اسپرد به علت وجود خریداران و فروشندگان موجود در یک بازار واقعی بهترین قیمت پیشنهادی برای خرید و بهترین قیمت پیشنهادی برای فروش دائما و با سرعت متغیرند و اختلاف این دو عدد (اسپرد) هم همینطور. روی چنین پلتفرمها به عنوان مثال در مورد جفت ارز EUR/USD اسپرد معمولا بین یک تا دو پیپ است و این با سرعت بسیار زیاد نوسان می کند و اغلب اوقات یک پیپ است و حتی می تواند در سیستمهائی که نیم پیپ را می توانند ارائه دهند نیم پیپ باشد. ولی متاسفانه ما تا کنون هیچ شرکتی را که از این پلتفرمها استفاده می کنند ندیده ایم که این پلتفرم را به ابرانیان ارائه بدهد چون این شرکتها به دلیل تحریم های موجود در افتتاح حساب و نقل و انتقال وجه با ایرانیان محدودیت قانونی دارند. به همین علت به جای این کار از نوع دیگری پلتفرم استفاده می کنند که یک اسپرد ثابت (مثلا 2 و یا 3-4) پیپ را به شما نشان می دهد که این هم باز یعنی فقط یک طرف برای همه معاملات همه و کنترل روی قیمت و نقل و انتقال پول از طریق واسطه ای انجام می شود.
پس متاتریدر یا غیر متاتریدر هیچ فرقی نمی کند. اسپرد ثابت روی پلتفرم یعنی کنترل روی قیمت و دیدن فقط یک بید و فقط یک اسک (عدم وجود پنجره عمق بازار روی پلتفرم) یعنی فقط یک طرف مقابل برای همه معاملات همه که سودش در ضرر همه است. فقط آن شرکتهائی که از چنین نرم افزارهائی (غیر متاتریدر) استفاده می کنند کمی زرنگ تر هستند که از نوع بازاری آن استفاده نمی کنند و نرم افزار خودشان را سفارش داده اند و تیم اپراتور آنها تنها کسانی هستند که امکانات این نرم افزار را می بینند و ده ها نفر در تهران که پشت یک نرم افزار(متا تریدر) نشسته اند نمی توانند به سادگی از مکانیزم آن مطلع شوند. البته با 70 - 80 هزار دلار که باید بالای خرید متا تریدر پول داد می شود برنامه خودتان را سفارش بدهید بنویسند ولی خوب متا تریدر را می شود حاضر و آماده خرید و پول آنرا از سود سرشار حاصل از خدمات! ارائه شده و بطور قسطی به شرکت سازنده پرداخت کرد که یک دلیل دیگر برای عمومیت این نرم افزار است. این نرم افزار چون برای فروش ساخته شده است شرکت سازنده روی آن کار زیادی انجام داده تا آن را جداب کند و مثلا برای چارت و آنالیز امکانات خوبی دارد فقط پولتان را نباید در آن بگدارید چون بطور تخصصی برای تبدیل پول شما به ضرر شما (سود شرکتی که آنرا خریده و به شما ارائه می دهد) ساخته شده است. البته اگر می خواهید از آن برای مشاهده چارت و تحلیل فنی و این جور چیزها استفاده کنید خوب است فقط باید مطمئن شوید منبع قیمتهای ورودی در آن مطمئن باشد که به دلیل عدم شفافیت خود علامت سئوال بزرگی است.
یکی از دوستان که سالها با با این برنامه های شبیه ساز کار کرده اند پس از مقایسه قیمتها روی پلتفرم فارکسی که ما در دفترمان برای معاملات اسپات جفت ارزهائی که در بورس ما ارائه نشده اند روی سبد خود شرکت استفاده می کنیم با متا تریدر مطلب جالب دیگری را به ما نشان دادند. هر اتفاقی در بازار فارکس حقیقی می افتاد بعد از حدود 20 ثانیه روی متا تریدر ایشان دیده می شد! در واقع بروکر نمای محترم قیمتها را با 20 ثانیه تاخیر به ایشان نشان می دهند. یعنی می دانند 20 ثانیه دیگر روی پلتفرم ایشان چه اتفاقی خواهد افتاد و همیشه از ایشان جلو هستند! این یعنی امکان ترید موفق در تایمهای پائین (مثلا یک دقیقه یا پنج دقیقه) چقدر است؟؟؟ در واقع تایمهای پائین را به این شکل کلا از تریدر می گیرند وحتی نیازی به دستکاری قیمت هم ندارند.
مطلب دیگری که قول دادیم به آن اشاره کنیم سود سرسام آور این کار است و تاثیر آن در ابعاد ریشه دواندن باور نکردنی سیستم فارکس متا تریدری در مملکت ما و کشورهای زیاد دیگری که سطح پائین اطلاعات عموم در مورد بازار های مالی و سیستم ترید واقعی در مقایسه با کشورهای دیگری که بازارهای مالی در آنجا سابقه طولانی تری دارد در آن عامل اساسی میباشد.
با توجه به ابعاد مسئله که ما کم و بیش قبل شروع به این اطلاع رسانی از آن اطلاع داشتیم از دریافت تهدیدات جانی و کلمات مستهجن و تلاشهای مستمر ذینفعان این قضیه برای یافتن مسائل قانونی در کار ما و امکان کارشکنی به هر شکل ممکن که امید دارند ممکن است به خاموش شدن این صدا منجر شود تعجب نکردیم. ما قبل از شروع به این امر مسئله را برای مسئولین در دوبی توضیح داده بودیم و در طول 20 روز گذشته از سوی دو تن از مدیران بورس و منطقه آزاد به ما اطلاع داده شد که پیش بینی ما درست بوده و تماسهای متعددی از ایران با مقامات گرفته شده. چند ین مورد آن استعلام در باره شرکت ما و مدارک آن بوده که تایید آنرا گرفته اند. ولی تعدادی که بعضا از داخل امارات هم بود آشکارا قصد ایجاد شک و شبهه در باره فعالیتهای ما را داشته اند که این مقامات اکنون سرگرم پی گیری منشا و مقصود چنین سوقصدها به کارگزاران بورس خود هستند.
با داشتن چنین درآمدهای نجومی بروکرنماهای فارکس متاتریدری در طول 10 سال گذشته موفق به ایجاد شبکه هرمی پرتعدادی (چند صد نفر) از آی بی ها (آی بی یک و آی بی آی بی یا آی بی دو و خدا میداند تا کجا) در ایران شده اند که معمولا درصدی بین 5 الی 20 (و در شرایط خاص که آی بی کاملا از قضیه مطلع است و با نقشه های حساب شده تری افراد را به دام می اندازد حتی 50 درصد) ضرر مشتری را از این پول ها را دریافت می کنند و بعضا درآمد آنها ده ها هزار دلار در ماه است. البته تعداد دوستانی هم که صرفا از روی پاکی خود فارکس متاتریدری را باور کرده بودند و با جدیت به کار تحلیل و آموزش مشغول بودند بسیار زیاد است. بعضی از این دوستان حتی با توجه به تربیت خانوادگی و اعتقادات دینی خود دریافت کمیسیون را رد کرده بودند و به کارهای آ موزش و اکسپرت نویسی و تحلیل و حتی مدیریت سرمایه و ترید با پول دیگران مشغول هستند. برای این دوستان خواب دیگری دیدند.
چون اپراتورهای متاتریدر تسلط کامل بر تک تک حسابها به طور مجزا دارند به چنین حسابهائی اجازه می دهند سود کنند تا آنان راضی باشند و دست از تبلیغ و کار خود بر ندارند و از طریق آنان حسابهای جدید باز شوند. این بدان معنا نیست که چنین دوستانی در ترید مهارت ندارند بلکه در واقع تعداد زیادی از شما هموطنان واقعا روشهائی برای سود کردن از ترید آنلاین پیدا کرده اند و کلا مهارت تریدرهای ایرانی در این سالها و به ذلیل دست و پنجه نرم کردن با چنین سیستم ناعادلی به طرز چشمگیری ارتقا یافته است. ولی بارها دیده شده که اگر سودشان از حدی بیشتر شود به بهانه های مختلف پرداخت آن با مشکل مواجه می شود. آنچه تریدرهای با تجربه ایران اکنون نیاز دارند اتصال به یک بازار واقعی و واسطه اتصالی است که به کار خود (وصل کردن) بپردازد تا همه بتوانند از تجربیاتی که به قیمت واقعا گزاف بدست آورده اند استفاده کرده و به مقصود خود که همان سود کردن از ترید است برسند. ما امیدواریم بتوانیم در این راه نقش کوچکی ایفا کنیم.
آخرین مطلبی که در این باره می گوئیم و امیدواریم با ذکر آن صحبت در باره این موضوع را به دیگران واگذار نموده و خود به کارمان (کارگزاری و اتصال تریدرها به بازار) بپردازیم معمای اکسپرت های سود ده است. فرمولهای ترید اتوماتیک مسلما وجود دارند و حجم بالائی از معاملات بازارهای مالی (شامل سیستمهای الکترونیکی مبادله ارز بین بانکها) به همین شکل حاصل می شود و اصولا از ترید کردن مسلما می شود سود کرد ولی فراموش نکنید که در سیستمی که سود شما ضرر آنست اگر طرفی که کنترل همه چیز را هم در اختیار دارد اجازه می دهد چنین اتفاقی بیفتد باید به شکلی درآمد بیشتری از این مطلب از راه دیگری داشته باشد. یکی جذب حسابهای جدید با صرف این بودجه تبلیغاتی است که در بالا به آن اشاره شد. دیگری معروف کردن این اکسپرت و فروش آن است که البته پس از آن که آنرا فروختند از سوددهی خواهد افتاد و باعث ضرر سنگین مصرف کننده آن می شود. احتمالا دلائل دیگری هم شاید داشته باشد که ما از آن اطلاع نداریم.
خلاصه کلام اینکه در سیستمی که طرف مقابل همه تریدرها است و سودش بطور کلی در ضررهمه است اگر هم کسی سود کند موقتی و موردی است و تنها راه سود مداوم آنست که برای فارکس متاتریدری بیشتر از سودی که خود می برید با ضرر زدن به دیگران درآمد ایجاد کنید. این بحث را در اینجا با آخرین کلام که همان اولین کلاممان بود ختم می کنیم:
این فارکس نیست!
بخش دوم:
سیستم ترید واقعی (فارکس واقعی)
سیستم ترید واقعی به سادگی یعنی جمع کردن معامله گران در یک مکان تا همه بتوانند با دیگران معامله کنند. بطور سنتی و حتی تا همین امروز هم این یک محل واقعی و فیزیکی است که بازار نام دارد چه الکترونیکی بشود به آن دسترسی داشت و چه نشود. بازار از اول تاریخ محل جمع شدن خریداران و فروشندگان بوده و هست و خواهد بود.
از قدیم و تا امروز هم وقتی شما می خواهید چیزی را بخرید و یا بفروشید بهترین کار آنست که تشریف ببرید به بازاری که بورس آن چیز خاص است. علت آنست که در چنین جائی همیشه تعداد زیادی خریدار و فروشنده وجود دارند و احتمال آنکه شما به منظور خود برسید (خرید یا فروش آن چیز) از هر جای دیگر بالاتر است. علاوه بر آن به دلیل تعدد خریداران و فروشندگان یک محیط رقابتی بوجود می آید و قیمت گذاری بر اساس طبیعی آن که عرضه و تقاضا و رقابت باشد خواهد بود.
حال این چیز می تواند یک کالا مانند گندم یا نفت و یا طلا باشد که در زبان انگلیسی به آن کامادیتی (Commodity) می گویند و همچنین می تواند سهام یک شرکت (Stock) باشد و یا مبلغ معینی از یک ارز خارجی (Foreign Currency).
معامله ارزهای خارجی (Foreign Currencies Exchange) را با مخفف کردن آن کلمات در انگلیسی به (Forex) فارکس ترجمه کرده اند.
اصولا شما به دو دلیل ممکن است مایل به مبادله یک چیز با چیز دیگر باشید. یا اینکه آنچه در این معامله دریافت می کنید مورد نیاز شماست (مصرف کننده آن هستید) و یا آنکه قصد دارید از خرید آن به قیمتی کمتر از قیمت فروشتان سودی ببرید. در هر دو صورت بازار بهترین مکان برای شماست چرا که اگر مصرف کننده آن هستید می توانید فروشندگان زیادی را در بازار بیابید و با کمترین قیمت خرید کنید و اگر قصد سود بردن دارید هم به دلیل تعداد زیاد خریداران و فروشندگان احتمال موفقیت و رسیدن به سود بسیار بیشتر از وقتی است که تعداد آنها کم باشد. بد ترین حالت وقتی است که مجبور باشید فقط با یک نفر معامله کنید. در آن حالت طبیعی است که او می تواند تا حدود زیادی قیمت را به شما تحمیل کند ولی در بازار و بین خریداران و فروشندگان پر تعداد دیگر نمی تواند این کار را با شما بکند زیرا شما می توانید قیمت بهتری از دیگران بگیرید.
بیائید ابتدا راجع ارزها و بازار های ارز صحبت کنیم یعنی جائی که شما به هر یک از دو دلیل فوق می توانید یک ارز را با یک ارز دیگر معامله کنید.
معاملات ارزها یا همان فارکس واقعی در بازارهای مالی
ابتدا یک سئوال که اینجا ممکن است مطرح شود اینست که اصلا چطور می شود پول را با پول معامله کرد؟ جواب ساده است. وقتی ارزش ارزها در برابر یکدیگر تغییر می کنند پس هر ارز یک چیز مستقل است که قیمت خود را دارد (درست مثل یک کالای دیگر) و به صرف اینکه به همه آنها می توان کلمه پول را اطلاق کرد این معنا را نمی دهد که آنها یک چیز هستند همانطور که طلا و آهن هر دو فلز هستند ولی یک چیز نیستند.
مکانها و بازارهای متعددی برای معامله ارزها وجود دارند که بورس صرافی ها یکی از معمولترین آنهاست. در یک صرافی ارزها روی پیشخوان صرافی (OTC = Over The Counter) بصورت قطعی در همان نقطه مکانی و زمانی (Spot) معامله می شوند. این برای وقتی که بخواهید مبلغ محدودی ارز را مثلا به منظور رفتن به یک مسافرت خارج از کشور تهیه کنید خوب است ولی برای کسی که می خواهد از خرید و فروش ارز و نوسان قیمت آنها پول در بیاورد راه های بهتری وجود دارد اگرچه همین امروز هم عده زیادی به همین تجارت مشغول هستند.
بین بانکها از سالها قبل همیشه به دلیل نیاز مشتریانشان به ارزهای مختلف تبادل ارزها انجام می شود. زمانی این کار از طریق مکاتبات رسمی و تلفن و بعدها از طریق تلکس صورت می گرفت. به این شکل که به فرض بانک ملی ایران برای تامین نیاز یکی از مشتریانش (یک شرکت پتروشیمی به عنوان مثال) که تصمیم به وارد کردن مواد اولیه یا ماشین آلات مثلا از چین را دارد باید 800 میلیون یوآن (واحد پول چین) وجه برای فروشنده ارسال کند. بخشی در هر بانک وجود دارد به نام قسمت خزانه داری که همانطور که از نامش پیداست مسئول نظارت بر دارائی های بانک است. اگر در خزانه داری این مقدار یوآن موجود نباشد باید آن را با ارز دیگری که بانک به مقدار کافی در اختیار دارد مثل یورو معاوضه کنند. به این منظور اتاق معاملات ارزهای قسمت خزانه داری از بانکهای دیگری که با آنها در ارتباط است مبلغ یوروئی را که آنها برای 800 میلیون یوآن چین مطالبه می کنند را استعلام می کند و با بهترین قیمت پیشنهادی موافقت می شود. معاملات بین بانکی ارزها در همان لحظه (Spot) و در واقع روی این پیشخوان (Over The Counter = OTC) که صفحه تلکس بود قطعی شده و ظرف 48 ساعت بطور فیزیکی مبادله این دو ارز انجام می شود. با پیشرفت تکنولوژی الکترونیک و متولد شدن معجزه بزرگ قرن بیستم (اینترنت) چند شرکت معتبر مثل خبرگزاری رویترز اقدام به طراحی نرم افزارهائی کردند که از طریق اینترنت بانکها را به یکدیگر متصل کرد و بانکها این امکان را یافتند تا روی این پیشخوان یا سکوی جدید این کار را انجام دهند. سکو در زبان انگلیسی Platform (پلتفرم) ترجمه می شود. پلتفرم رویترز در حال حاضر هم در اکثر بانکهای ایران وجود دارد و اتاق معاملات این بانکها و معامله گران آن یا همان دیلرها (dealers) قادر به مشاهده آن هستند.
با وصل شدن بانکها به یکدیگر روی این پلتفرمها عملا محیطی بوجود آمد که تعداد زیادی خریدار و فروشنده در یک مکان جمع می شوند که این همان بازار است و محیطی مناسب برای بوجود آمدن یک سیستم ترید واقعی که بتواند برای آن دسته که می خواهند از نوسان قیمت ارزها سود ببرند مورد استفاده قرار گیرد. شاید کسی بگوید که این بازار یک محل فیزیکی ندارد ولی اگر دقت شود در نهایت همه معاملات روی رایانه مرکزی شرکت صاحب نرم افزار اتفاق می افتد که این مکان فیزیکی این بازار است و هیچ چیز مجازی در این بازار نیست. صرفا فناوری الکترونیک و اینترنت باعث کوتاه شدن مسافتها و سریعتر شدن کارها شده است. نکته بسیار مهم اینست که شرکت صاحب نرم افزار از طریق نرم افزار خود فقط این قابلیت ارتباطی را فراهم می کند و بابت این خدمات از شرکت کنندگان در این بازار مبالغی دریافت می کند و قیمتها توسط خریداران و فروشندگان پیشنهاد می شوند نه توسط این شرکت. این سیستم از طریق نرم افزار خود پنجره ای به روی بازار برای مشتری باز می کند تا مشتری بتواند قیمتهای پیشنهادی را مشاهده کرده و با بهترین آنها معامله کند یا آنکه قیمت پیشنهادی خود را در بازار بگذارد که می تواند بهترین قیمت بازار هم باشد. این بدان معناست که مثلا اگر در یک لحظه خاص اسپرد 4 باشد شما می توانید 2 تیک بالاتر از بهترین خریدار برای خرید قیمت پیشنهاد کنید و عملا با 2 تیک (همان پیپ) اسپرد معامله را انجام دهید. درآمد شرکت صاحب نرم افزار در ابتدا بصورت یک هزینه راه اندازی و شارژ ماهانه بسیار گران قیمت بود ولی با توجه به طیف مشتریان آن (بانکها) که توان پرداخت آنرا دارند موفق به فروش خدمات خود شدند و شروع به توسعه سیستم و بهبود نرم افزارهای خود کردند.
در ابتدا مسئولین اتاق معاملات بانکها تریدرهای (Traders = معامله گران) این بازار بودند که با توجه به اینکه شغلشان ایجاب می کرد همیشه مشغول به مشاهده نوسان برابری ارزها هستند ولی با توسعه سیستم و نرم افزارها و عمومیت پیدا کردن اینترنت بین مردم عادی به تدریج امکان مشارکت همگان در این بازار فراهم شد. اکنون به دلیل تعدد سرسام آور خریداران و فروشندگان (مردم عادی و نه فقط بانکها) حجم معاملات به حدی رسیده که شرکتهای ارائه دهنده چنین سیستمها متوجه می شوند که با حذف و یا تقلیل هزینه های راه اندازی و شارژ ماهانه و کسب یک کمیسیون از هر معامله می توانند مشتریان بیشتری را جذب کنند و درآمد خود را باز هم بیشتر کنند. به همین دلیل هر روز سیستم و نرم افزارهای خود را بهبود می بخشند تا افراد بیشتری بتوانند با سرمایه های کوچکتر و سهولت بیشتر در بازار فارکس واقعی معامله کنند. به علت پرتعداد شدن نجومی شرکت کنندگان در این بازار کنترل نتایج این معاملات از نقطه نظر حسابداری آن به کار بسیار سنگینی تبدیل شد و بانکها و شرکتهای معتبر و بزرگی که تسویه حساب روزانه این حجم نجومی معاملات را عهده دار هستند مجبور شدند با شرکتهای کوچکتری وارد گفتگو شوند تا ارتباط با این حسابهای کوچک و پر تعداد را به عهده بگیرند.
امروز بازار فارکس واقعی بالاترین حجم معاملات در جهان را دارد. معاملات ارزها در بازارهای مالی دیگر با قوانین معاملات آتی به دلیل شفافیت و سادگی آنها و اعتبار بالای بازار های مالی آتی که اغلب توسط دولتها تضمین می شوند و تعبیه امکان تحویل ارزها و کالاها که از قبل چگونگی و زمان و مکان آن در متن قرارداد آتی ذکر شده است نبز به همان اندازه در جهان محبوب هستند و خواهند بود. بازارهای آتی نیز امروز با استفاده از اینترنت و همین نوع نرم افزارها قابل دسترسی برای عموم می باشند و با توجه به مبانی حقوقی قویتر و شفافتر توسط بسیاری از معامله گران ترجیح داده می شوند.
مطلب دیگری که باعث محبوبیت معامله ارزها در قالب قراردادهای آتی در مقایسه با مدل اسپات آن می شود مسئله بهره شبانه است که اکنون به آن می پردازیم. در بازار فارکس واقعی با سپردن یک ودیعه که برای بروکر می فرستید و بروکر موظف است آنرا به حساب بانکی آن بانک که کار تسویه روزانه حسابها را به عهده دارد (تحت کد حساب کارگزاری شما) واریز کند شما می توانید مبلغ معینی از یک ارز را در مقابل یک ارز دیگر به نرخ برابری آن در همان لحظه رزرو کنید. اگر قبل از پایان روز خرید خود را با یک فروش به همان مبلغ (یا به عکس فروش خود را با یک خرید به همان مبلغ) تسویه کنید تفاوت قیمت خرید و فروش تنها عددی است که ودیعه شما را تغییر می دهد. ولی اگر این کار را انجام ندهید قانونا باید ظرف 48 ساعت بقیه پول لازم برای انجام این معامله را پرداخت کنید و ارز خریداری شده (فروخته شده) را تحویل بگیرید (تحویل دهید) چرا که این یک معامله واقعی است. اما اکثریت معامله گران چنین قصدی ندارند. برای اجتناب از این مشکل بهره شبانه در این سیستم تعبیه شده است. وقتی شما ارزی را می خرید به دلیل واقعی بودن این معامله درست مثل اینست که آن بانک این پول را در اختیار شما قرار داده است و اگر آنرا فروخته اید درست حکم این را دارد که شما این پول را در اختیار آن بانک قرار داده اید. در همه بانکها در خارج از ایران وقتی بانک به شما پول می دهد از شما بهره می گیرند و وقتی شما پول خود را در بانک می گذارید به شما بهره می دهند. این بهره بر اساس نرخ بهره بین بانکی در این سیستم محاسبه شده و اگر خرید کرده اید در انتهای روز از سپرده شما کسر شده و اگر فروخته اید به پول شما اضافه می شود. با این تمهید شما عملا می توانید ارز خریداری (فروخته) شده را به مدت نامحدود با همان ودیعه نگه دارید. این در مورد معامله ارزها در قالب قرارداد آتی و به دلیل آنکه قرارداد آتی زمان تحویلش تاریخی در آینده است (مثلا 10 روز یا 3 ماه بعد) و الزام تحویل فوری ایجاد نمی کند مطرح نیست. البته می توان در مورد مدل اسپات از طریق کارگزار ترتیبی داد تا شما مشمول بهره نشوید و بهره را کارگزار پرداخت کند و شما بابت این خدمت کارمزدی به کارگزار خود بپردازید (مشابه نحوه عمل بانکهای خودمان) ولی این حقیقت به هر صورت وجود دارد و حداقل حسابداری قضیه را کمی پیچیده تر می کند. بنا به درخواست های فوق العاده پرتعداد شما هموطنان عزیز که به شکل استثنائی (در مقایسه با کشورهای همسایه) به ترید روی این سیستمها با لورج سرمایه بالا و حداقل افتتاح حساب کم علاقمندید شرکت مدیریت سرمایه تخت جمشید در راستای پروژه تحقیق و گسترش پلتفرمهای معاملاتی از چند ماه قبل به بورس DGCX و سه شرکت بزرگ دیگر جهان در این زمینه توصیه هائی ارائه داد که ظاهرا جدی گرفته اند و آنرا به نتیجه بسیار نزدیک کرده اند که در صورت نهائی شدن و آماده شدن این پلتفرمها ما راه دسترسی به آنها را به اطلاع شما دوستان عزیز خواهیم رساند.
پس این مطلب که فارکس واقعی به فرم اسپات یا معاملات ارزها خارج از بورس یا (Off Exchange) هستند با این تعبیر درست است (فقط در مورد مدل اسپات آن و با صرف نظر از حجم عظیم آن در بورس های آتی) زیرا در تالار یک بورس انجام نمی شوند بلکه روی رایانه مرکزی این سیستمهای الکترونیک ( ECN = Electronic Currency Networks ) انجام می شوند. ولی با توجه به توضیحات بالا این سیستم خود عملا یک بازار یا همان بورس است که دارای قوانین بسیار مشابهی با بورس های دیگر و مکان فیزیکی است و با شبیه سازی بازار توسط یک شرکت که طرف مقابل همه معامله گران قرار می گیرد هیچ ارتباطی ندارد. حتی بورس DGCX که ما بروکر آن هستیم هم کلیه معامللاتش روی یک رایانه مرکزی که در ساختمان شماره 2 اعمار بیزنس پارک واقع در بزرگراه شیخ زاید دوبی قرار دارد اتفاق می افتد ولی کسی برای انجام معاملات حضورا به این ساختمان مراجعه نمی کند چرا که این بورس صد در صد الکترونیک است و فاقد تالار. پس از این نقطه نظر یک سیستم الکترونیکی یا همان ECN است که ارزها و همینطور کالاها مثل نفت و طلا (به دلیل فیوچرز بودن) از طریق پلتفرمهای متنوعی که به آن اتصال دارند را با سرمایه های کمتر از آنچه در بورسهای شیکاگو یا نیویورک لازم است بطور آنلاین قابل معامله نموده است و از نظر جابجائی پول با تریدرهای ایرانی هیچ مشکل قانونی ندارد که آنرا برای شما هموطنان عزیز منحصر به فرد می سازد. تریدرهائی که در بورس ما حساب دارند هر روز از ساعت هشت و نیم صبح تا ساعت یازده و نیم نیمه شب به وقت دوبی (نیم ساعت بیشتر یا کمتر به وقت ایران به دلیل جابجا کردن ساعت در ایران) با ورود به حسابشان روی پلتفرم به معاملات خود مشغولند.
معاملات سهام شرکتها در بازارهای سهام (Stock Markets or Stock Exchanges)
معامله در این بازارها هم از مدل اسپات پیروی می کند یعنی شما کل ارزش سهام شرکت مزبور را در لحظه معامله می پردازید و صاحب آن تعداد سهام (درصدی از آن شرکت) می شوید. در اینجا هم مثل سایر بازارها هر دو طرف خریدار و فروشنده باید این کار را از طریق کارگزار خود انجام دهند و کارگزار و بازار در سود و زیان معامله گران دخالتی ندارند بلکه درآمدشان از یک کمیسیون در هر معامله برای ارائه این خدمات است و اصولا این مطلب یکی از مهمترین دلایل محبوبیت بازارها است. چون بازار سهام در ایران سابقه طولانی دارد و منابع زیادی برای مطالعه و استید متعددی برای مشاوره به فارسی وجود دارند این مبحث را کوتاه نگه می داریم و فقط به این اشاره بسنده می کنیم که خود سهام شرکتها و همینطور چیزی به نام ایندکس که در واقع سبدی از یک تعداد سهام منتخب می باشد در بازارهای آتی به فرم قرارداد آتی یا همان فیوچرز ( Futures ) معامله می شود که در اکثر کشورهای منطقه خاورمیانه تا کنون قابل دسترسی نبوده است. فیوچرز سهام به دلیل بوجود آوردن امکان فروش قبل از خرید (Short Selling ) در مواقع افت قیمتهای سهام به سرمایه گزاران امکان کنترل ریسک (Hedge) را می دهند.
معاملات آتی و اختیار و اسپرد ماهها و استراتژی های چند پایه در بازارهای فیوچرز
Futures , Options , Calendar Spreads and Multi-Legged Strategies in Futures Exchanges
بازارهای آتی یا فیوچرز تنها بازارهائی هستند که در آنها می توان همه چیز را بطور واقعی و کاملا قانونی و از طریق یک بروکر و احتمالا روی فقط یک پلتفرم معامله کرد.
در مورد ارزها اشاره شد که چند سیستم الکترونیکی که به بانکها اتصال دارند یک راه دیگر برای معامله ارزها به شکل آنلاین (روی اینترنت) و به فرم اسپات هست ولی در مورد کالاها این کار برای بانکها امکان پذیر نیست. در مورد معامله ارزها به فرم اسپات در صورتی که خریدار یا فروشنده تصمیم به تحویل دادن (تحویل گرفتن) بگیرد مسئله به یک حواله بانکی ساده تبدیل می شود و بانکها همیشه در خزانه خود ارزهای مختلفی را انبار دارند. ولی در مورد کالاها مثلا طلا یا شکر تهیه و نگهداری و تحویل و کنترل کیفیت و کمیت و استاندارد و .... مطلب را بسیار پیچیده تر می کند. برای کالاها به فرم اسپات چنین سیستمی که بصورت آنلاین قابل معامله باشد به این دلائل اصلا وجود خارجی ندارد. تصور کنید که یک تریدر 10 لات نفت را بخرد و به هر دلیل تصمیم به تحویل گرفتن آن بگیرد. اگر هر لات آن 1000 بشکه باشد برای این تحویل کالا به کشتی تانکر نیاز هست! و کل قضیه هم باید در 48 ساعت یا به هر صورت در یک مدت زمان کوتاه و معقول ختم شود. این کار عملی نیست.
حال ممکن است کسی بگوید اصولا چرا باید چنین معاملات آنلاین اجبارا بتوانند به تحویل کالا منجر شوند؟ خوب در واقع چنین اجباری وجود ندارد ولی نمی توان منکر شد که در این صورت این صرفا معاملاتی مجازی هستند و در واقع یک شرط بندی و چنین سیستمی هم وجود دارد. به آن شرط بندی روی اسپرد (Spread Betting) می گویند و آنچه در این سیستم خرید و فروش می شود سی-اف-دی ( CFD = Contract For Difference ) نام دارد که می توان آنرا قرارداد روی تفاوت قیمت ترجمه کرد. گذشته از مسائل شرعی قضیه که لازم به توضیح زیادی ندارند در این سیستمها هم بازاری که خریداران و فروشندگان در آن جمع شوند و با هم به معامله بپردازند وجود ندارد. اسپرد که تفاوت قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش است در این سیستمها توسط فقط یک طرف مقابل ارائه می شود که معایب چنین سیستمی را در بخش اول این مقاله بطور کامل بررسی کردیم. این سیستم در انگلستان کاملا قانونی است ولی به هر صورت یک شرط بندی است و قمار بدون غل و غش هم یک رویا است. تریدرهای حرفه ای به دلیل عدم شفافیت مکانیزم کشف قیمت در این سیستم با آن کاری ندارند.
پس تنها سیستمی که در آن می توان کالاها مثل طلا و نفت را ترید واقعی کرد سیستم بازار مالی متکی بر قراردادهای آتی است. همانطور که قبلا اشاره شد ارزها و سهام هم در این بازارها قابل معامله هستند. اکنون به بررسی این سیستم می پردازیم. از همه دوستان خواهش می کنیم قبل از ادامه مطالعه این قسمت حتما مطلب تعاریف را زیر منوی آموزش روی سایت مطالعه فرمایند زیرا بدون دانستن معنی دقیق کلماتی که اینجا استفاده شده اند درک مطلب غیر ممکن است.
آنچه در این بازارها معامله می کنید یک قرارداد است برای تحویل یک "چیز" و قرارداد قابل واگذاری به غیر نیز می باشد. در این قرارداد کمیت و کیفیت و زمان و مکان تحویل قید شده است. آن "چیز" یا همان مورد تحویل می تواند طلا یا نفت و یا مبلغ مشخصی از یک ارز یا تعداد مشخصی سهام یک یا چند شرکت باشد که به آن دارائی زیر بنای آن قرارداد می گویند. آنچه با این دارائی زیربنا معاوضه می شود معمولا دلار است ولی در مورد ارزها آن جفت ارز با هم معاوضه می شوند. چون زمان تحویل دارائی زیربنای قرارداد در آینده است (10 روز یا 3 ماه بعد به عنوان مثال) پس اگر قبل از خرید آنرا بفروشید ( Short Selling ) تا رسیدن زمان تحویل آن ملزم به تحویل آن نمی شوید پس این یک بازار دو سویه است که هم از بالا رفتن قیمت و هم از پائین آمدن در آن می توان سود برد. حتی اگر زمان تحویل آن هم نزدیک شود و شما مایل به خروج از پوزیشن نباشید می توان آنرا به قرارداد تحویل ماههای بعدی منتقل کرد. یک خرید و یک فروش روی هر قرارداد تعهد شما را صفر می کند (از پوزیشن خارج می شوید) و می توان روی هر چیز (طلا و یا یورو برای مثال) بطور همزمان در قرارداد تحویل در یک ماه شورت و روی قرارداد تحویل همان چیز در یک ماه دیگر لانگ باشید (همان هدج). با سپردن یک ودیعه نزد کارگزار شما می توانید ترید کنید پس لورج دارد و پس از گرفتن پوزیشن می توانید هر چقدر که بخواهید آن را باز نگه دارید و یا آنکه هر وقت بخواهید آنرا ببندید. سود و زیان پوزیشن به طور لحظه ای محاسبه و به دارائی تریدر اعمال می شود. بروکر مسئول حسابداری شماست و در آمدش از یک کمیسیون توافقی است که فقط وقتی شما ترید می کنید به آن تعلق می گیرد. فیوچرز روی پلتفرمهای آنلاین به شکل دستی و یا با دادن فرمول به طور اتوماتیک قابل معامله است. فاندامنتال و تکنیکال آن با اسپات یکی است و بهره شبانه هم ندارد.
دوستانی که تجربه تریدشان در فارکس متا تریدری بوده است با خواندن مطالب بالا به سادگی متوجه می شوند که نحوه ترید کردن در این سیستم با آنچه قبلا می کردند هیچ تفاوتی ندارد. البته طرف همه معاملات در این سیستم دیگر بروکر نیست بلکه مشتریان بروکرهای دیگر می باشند. پس اگر کسی ضرر کند بروکر او سود نکرده. بروکر چون درآمدش فقط از کمیسیون است مایل است شما بیشتر ترید کنید پس هرچه در توان دارد به کار خواهد برد تا شما در معاملات خود موفق تر باشید. پولی که شما می فرستید توسط بروکر به حساب بانکی اتاق پایاپای بورس (در مورد سیستمهای الکترونیکی بین بانکی به بانک شرکت مسئول تسویه حسابها) واریز می شود و تحت کد حساب کارگزاری شخصی شما نگهداری می شود و توسط بورس و بانک تضمین شده است. در مورد سلامت کار دیگر توضیحی لازم نیست.
نحوه محاسبه مارجین یا همان ودیعه لازم برای هر یک لات پوزیشن قبلا روی سایت توضیح داده شده و اینجا بطور خلاصه اشاره می کنیم که این مبلغی است که توسط بازار (در مورد اسپات ارزها توسط بانک شرکت مسئول تسویه معاملات) از طریق یک شرکت ثالث (بروکر) از همه شرکت کنندگان در معاملات به امانت اخذ می شود تا ضمانت اجرائی معاملات را تضمین کند. وظیفه بروکر در کقابل بازار آنست که اجازه ندهد زیان هیچ تریدری از سود او بیشتر شود. پس مارجین شما به سادگی ضمانت اجرائی قرارداد است و بازار یا بروکر به هیچ کس اعتبار نداده است در حالی که لورج هم وجود دارد.
قراردادهای فیوچرز به دلیل داشتن ارزش حقیقی و قابلیت واگذاری خود می توانند به نوبه خود دارائی زیربنای قراردادهای دیگری هم باشند. قراردادهای اختیار OPTION و قراردادهای تفاوت ماهها CALENDAR SPREAD از این جمله اند که زیر منوی آموزش سایت مفصل تر توضیح داده ایم. این ابزارهای مالی بسیار جالب تا کنون در ایران حتی معرفی هم نشده اند که شاید یکی از دلائل آن عدم وجودشان روی پلتفرمهای شبیه ساز بازار است که فضای آنلاین تریدینگ کشور را تصرف عدوانی کرده بود.
در مورد Option با پرداخت یک مبلغ معین در زمان خرید قرارداد که به آن Premium یا حق اختیار می گویند و در صورت حرکت قیمت در جهت پیش بینی شده شما صاحب یک پوزیشن فیوچرز می شوید که با خارج شدن از آن (خرید اگر شورت باشد و فروش اگر لانگ باشد) سود میبرید و این سود می تواند نامحدود باشد. در صورت حرکت قیمت در خلاف جهت مورد علاقه تریدر ضرر حداکثر به همان حق اختیار محدود می باشد. حال تجسم کنید با ترکیب پوزیشن های آتی و اختیار چه استراتژی های متنوعی برای ترید می توانند حاصل شوند.
اسپرد ماه ها با یک کلیک شما را صاحب دو فیوچرز (روی یک جفت ارز مثل یورو/دلار یا یک کالا مثل طلا) می کند که همیشه یکی از آنها شورت و دیگری لانگ است. توجه داشته باشید که این دو پوزیشن همیشه روی دو قرارداد با ماه تحویل متفاوت است (مثلا طلای تحویل ماه دسامبر و طلای تحویل ماه فوریه) و به همین دلیل ریسک خیلی کمتری در مقایسه با یک پوزیشن فیوچرز دارد و به همین دلیل مارجین کمتری نیز لازم دارد. مثلا اسپرد طلای DGCX را می توان با یک مارجین 500 دلاری با آرامش خاطر از بابت کال شدن پوزیشن گرفت. قیمت تحویل ارزها و یا کالاها در ماههای مختلف با هم تفاوت دارند و این تفاوت هم درست مثل اسپرد خود فیوچرز نوسان های کوچک و آرامی دارد که با تشخیص محدوده این حرکت Range و نقاط صحیح ورود و خروج Signal آن از آن سود می برند و با توجه به مارجین پائین آن برگشت سرمایه جذابی دارند.
استراتژی های چند پایه با یک کلیک شما را صاحب چند (از نظر تئوری تعداد نامحدود) فیوچرز می کنند که می توانند روی ارزها و کالاهای مختلف و شورت یا لانگ باشند. چنین استراتژی هائی توسط خبرگان بازارها طراحی و حتی از طریق فرومهائی مثل Strategy Exchange روی سایت شرکت استراتژی رانر قابل خرید و فروش هستند که شاید جالب باشد سری به آن بزنید. شما خودتان هم می توانید استراتژی طراحی کنید و ما برای سوار کردن آن روی پلتفرمها شما را یاری خواهیم کرد. در این مورد فعلا وارد جزئیات بیشتری نمی شویم زیرا مطلب برای اکثر عزیزان کاملا تازگی دارد و در صورتی که به چنین امکاناتی علاقمند هستید شاید بهتر باشد از اساتید خود و صاحب نظران بازارهای مالی بخواهید در آموزش و طراحی چنین استراتژی های ترید به راه اندازی دوره های آموزشی کمر همت ببندند زیرا استراتژی های چند پایه عملا ترکیبات نا متناهی بوجود می آورند که یک مقوله تحقیقاتی در جهان است.
اما برای شروع و استفاده از تبحر مثال زدنی که در طول سالها در ترید روی پلتفرمهای شبیه ساز حاصل تریدرهای ایرانی شده فیوچرز کاملا آشنا و تکنیک ها و روشهای ترید آن تقریبا با آن پلتفرمها یکی است که با چند ساعت صرف وقت و حوصله و آموزش طرز کار یک پلتفرم متصل به بازار می توانید بطور دستی انجام دهید. ترید اتوماتیک نیز با نوشتن الگوریتم (منطق آن) روی پلتفرمهای بازار به سادگی انجام پذیر است. برای این کار شما می توانید منطق مورد نظرتان را توضیح دهید تا ما برای نوشتن آن به یکی از زبانهای مورد استفاده برای اینکار (مثل C++) و نصب آن روی پلتفرم شما را یاری کنیم ولی به هر شکل توصیه می کنیم برای کسب اعتماد به نفس بیشتر ابتدا با ترید دستی شروع کنید.
حس ترید کردن در یک بازار واقعی که در آن رقیب شما نمی داند نقاط ورود و خروج مورد نظر شما کجاست مسلما تجربه لذتبخشی خواهد بود. با کلیک کردن اردر به قیمت بازار (Market Order) در عرض یک دهم ثانیه (زمان لازم برای رسیدن کلیک شما به رایانه مرکزی بورس) بهترین قیمت بازار را تصاحب کنید و ریکوت (Re-quote) را برای همیشه از خاطره خود محو نمائید. اردرهای تیک پرافیت (Take Profit) و استاپ لاس (Stop Loss) خود را بدون واهمه از اینکه آنها را رقیب شما ببیند و با خیال راحت بالا و پائین اردرهای خود قرار دهید. این حق شماست. این اردرها را به هر فاصله از پوزیشن که دوست دارید بدون هیچگونه محدودیت قرار دهید و با هر استراتژی که خواستید ترید کنید. هرقدر و با هر فرمول اتوماتیک که مایل هستید اسکالپ کنید و سود ترید شما هرگز و به هیچ بهانه از شما گرفته نخواهد شد. به همه دنیا نشان دهید تریدرهای ایرانی که هستند و چه می توانند بکنند. این جای بسی تا سف است که این همه تریدر قابل و با تجربه ایرانی نمی توانند به افراد و سازمانهای معتبر در جهان هنر خود را اثبات کنند زیرا گزارش حسابشان با نرم افزارهائی تولید شده که قابلیت دستکاری در حسابها را دارند و در یک بازار واقعی اتفاق نیفتاده اند که قابل استناد باشند.
امروز شرکت مدیریت سرمایه تخت جمشید به عنوان بروکر بورس DGCX افتخار دارد که راه ورود به بازارهای واقعی جهان را برای هموطنان خود گشوده و شما می توانید در بازاری ترید کنید که از جمله بروکرهای دیگر آن بزرگترین بانکها و موسسات مالی جهان مانند جی پی مورگان و دویچه بنک هستند. پر واضح است که رایانه ای که اینها روی آن ترید می کنند و اردرهای خود و مشتریانشان را روی آن قرار می دهند دارای امنیت و اعتبار بسیار بالا و نتایج حسابها از مقبولیت جهانی برخوردار است. ما برای توسعه تیم ترید برای مدیریت و کار روی حسابهائی که سرمایه گزاران روزافزون شرکت ما به آن نیاز دارند روی تریدرهای موفق ایرانی حساب می کنیم.
پس می بینیم که سیستم فارکس متاتریدری اگرچه در نگاه اول به ترید واقعی در بازار بسیار شبیه است (در واقع کار زیادی برای ایجاد این تشابه روی آن انجام شده) ولی در واقع به منظور سود آنطرف طراحی شده و نه سود تریدرها و به همین علت هرگونه مقایسه آن با سیستم ترید واقعی در بازار اصولا کار عبثی است. همانطور که کسی آهن را با طلا مقایسه نمی کند چون شاید بشود گفت هر دو فلز هستند ولی ماهیتا با هم فرق دارند. هیچ شخص عاقلی پژوی 206 را با تانک چیفتن مقایسه نمی کند اگرچه هر دو مکعب مستطیل های فلزی هستند که چند نفر می روند داخلش و راه می رود! ولی یکی وسیله نقلیه است و برای سهولت تردد و دیگری وسیله جنگی است و برای تخریب و آدمکشی ساخته شده است. پژوی 206 را می توان با زانتیا مقایسه کرد و مثلا گفت که این یکی زیباتر است و آن یکی موتورش قویتر. تانک چیفتن را باید با تانک تی 72 مقایسه کرد و می شود گفت که مثلا این یکی توپش قویتر است و آن یکی زرهش. ولی اگر کسی چیفتن را با پژو به مقایسه می گذارد یا فرق این دو را متوجه نشده و یا شاید چون خودش سوار تانک است می خواهد وانمود کند که آنرا برای رفتن سر کارش خریده است و نه به منظور دیگر که البته درست است چون این هم یک کار است!!!
امیدواریم با این مقاله اکثر ابهاماتی که وجود داشت روشن شده باشند و دیگر نیازی به صحبت در باره فارکس متاتریدری نباشد و این مقوله را با حرفی که شروع کردیم به پایان می بریم که: با توجه به سابقه طولانی سیستمهای شبیه ساز بازار در خلا بازارهای مالی و فارکس حقیقی در کشورمان بدون مطرح کردن این بحث به شکلی که ارائه شد امکان صحبت با شما عزیزان در باره ترید واقعی در بازارهای مالی واقعی و فارکس حقیقی از ابتدا وجود نداشت.
نظر